Appendice:Dictionarios/Interlingua-polonese/p

Interlingua-Polonese

---

A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z

---

paccar
czas. pakować

pacchettar
czas. pakować, paczkować, zawijać

pacchetto
rzecz. paczuszka; pakiet

pacco
rzecz. paczka; przesyłka; pakiet, plik
pacco postal - przesyłka pocztowa; servicio de paccos postal - poczta paczkowa, pocztowy dział paczek; facer un pacco - zapakować, zrobić paczkę; disfacer un pacco - odpakować, otworzyć paczkę

pace
rzecz. pokój (nie-wojna), spokój
concluder/facer le pace - zawrzeć pokój; le conclusion del pace - zawarcie pokoju; pace armate - zbrojny pokój; pace separate - pokój separatystyczny; pace durabile - trwały pokój; pace religiose - pokój religijny; pace mundial/universal - pokój światowy; pace de Deo - pokój boski; pace simulate - udawany pokój; movimento pro le pace - ruch pokojowy, ruch na rzecz pokoju; osculo de pace - pocałunek pokoju; marcha de pace - marsz pokojowy; proposition de pace - propozycja pokojowa; message de pace - przekaz pokoju; offensiva de pace - ofensywa pokojowa; tractato de pace - traktat pokojowy; regulamento del pace - uregulowanie pokojowe; conferentia de pace - konferencja pokojowa; congresso de pace - kongres pokoju; judice de pace - sędzia pokoju; angelo de pace - anioł pokoju; negotiationes de pace - negocjacje pokojowe; Palatio del Pace - Pałac Pokoju; plano de pace - plan pokojowy; tempore de pace - pokój, czas pokoju; signo de pace - znak pokoju; pipa del pace - fajka pokoju; processo de pace - proces pokojowy; conditiones de pace - warunki pokoju; dictar le pace - dyktować pokój; restaurar/restablir le pace - przywrócić pokój; tractar/negotiar del pace - negocjować pokój; firmar le pace - utrwalać pokój, umacniać pokój; pace del anima - spokój duszy; pace social - pokój społeczny; le pace eterne - wieczny spokój; viver in pace - żyć w pokoju; lassar un persona in pace - zostawić kogoś w spokoju; non trovar pace - nie znaleźć spokoju

pachyderme
przym. gruboskórny

pachydermic
przym. gruboskórny

pachydermo
rzecz. gruboskórca

pacibile
przym. pokojowy, zgodny, pojednawczy; spokojny
loco pacibile - spokojne miejsce; atmosphera pacibile - pokojowa atmosfera; viver pacibilemente - żyć pokojowo

pacific
przym. pokojowy; pacyficzny

pacificar
czas. pacyfikować, uspokajać

pacification
pacyfikacja, uspokojenie

pacifismo
rzecz. pacyfizm

pacifista
rzecz. pacyfista; pacyfistyczny

pacifistic
przym. pacyfistyczny

pactisar
czas. paktować

pacto
rzecz. pakt, umowa

paf
wykrz. paf!

paga
rzecz. płatność, zapłata, pensja, zarobek, płaca
paga equal - równa płaca; paga mensual - płaca miesięczna; libro de paga - lista płac, księga wypłat; die de paga - dzień zapłaty; paga additional - dodatkowa zapłata
Synonimy: salario, honorario, gage, remuneration, compensation, recompensa, gratification, retribution


pagabile
przym. płatny, przypadający do zapłaty
pagabile al portator - płatne na okaziciela

pagaia
rzecz. wiosło, pagaj

pagaiar
czas. wiosłować

pagamento
rzecz. opłata, płatność
pagamento anticipate - płatność z góry; pagamento posterior - płatność z dołu; pagamento partial - płatność cząstkowa; pagamento per ratas - płatność w ratach; pagamento a termino - płatność terminowa; pagamento per via electronic - płatność drogą elektroniczną; jorno de pagamento - dzien płatności; accordo de pagamentos - umowa o płatnościach; balancia de pagamentos - bilans płatności
facer un pagamento - wykonać płatność; effectuar un pagamento - wykonac płatność; suspender le pagamento - zawiesić płatność; cessar le pagamento - wstrzymać płatność

pagan
przym. pogański

paganisar
czas. poganizować

paganismo
rzecz. pogaństwo

pagar
czas. płacić, spłacać
pagar per ratas - spłacać ratalnie; pagar per travalio - odpracowywać; pagar per via electronic - płacić eletronicznie; pagar in natura - spłacać w naturze; pagar un alte precio - zapłacić wysoką cenę; pagar su crimines - płacić (odpokutowywać) za swe zbrodnie

page
rzecz. goniec

pager
rzecz. pager

pagina
rzecz. strona, stronica
pagina de titulo - strona tytułowa; prime pagina - pierwsza strona; pagina interior - strona wewnętrzna; pagina publicitari - strona reklamowa; pagina sportive - strona sportowa; pagina de web - strona internetowa; annuncio de pagina integre - całostronicowe ogłoszenie
in cyma del pagina - u góry strony; al pede del pagina - u dołu strony; tornar un pagina - przewrócić stronę; numerar le paginas - numerować strony

paginar
czas. numerować strony, stronicować

pagination
rzecz. paginacja

pagoda
rzecz. pagoda

pais
rzecz. kraj, kraina
le Paises Basse - Holandia; pais amic - przyjacielski kraj, zaprzyjaźniony kraj; pais bilingue - kraj dwujęzyczny; pais montuose/montaniose - górzysty kraj; pais natal/native - kraj urodzenia; pais de origine - kraj pochodzenia; pais limitrophe - kraj ościenny, kraj graniczący; paises subdisveloppate - kraj nierozwinięty; pais de disveloppamento - kraj rozwijający się; pais del tertie mundo - kraj trzeciego świata; pais del sonios - kraina marzeń; pais del vacantias - kraj urlopowy; pais industrial - kraj uprzemysłowiony; pais de importation - kraj importowy; lingua del pais - język kraju; mal de pais - nostalgia; governar un pais - rządzić krajem

paisage
rzecz. pejzaż

paisan
przym. chłopski

paisaneria
rzecz. chłopstwo

paisano
rzecz. chłop

pala
rzecz. łopata, łopatka

palar
czas. ogradzać, otaczać, grodzić

palatal
przym. [Fonet.] podniebienny, miękki, zmiękczony

palatalisar
czas. [Fonet.] to palatalizować, zmiękczać

palatial
przym. pałacowy

palatian
przym. dworski, dworny; schlebiający, usłużny, układny

palatin
przym. podniebienny, miękki, zmiękczony; palatyński; pałacowy

palatino
rzecz. palatyn

palatio
rzecz. pałac

palato
rzecz. podniebienie; smak, gust

palea
rzecz. słoma; słomka
homine de palea - strach na wróble

paleate
przym. słomkowy

paleoanthropologia
rzecz. paleoantropologia

paleoanthropologic
przym. paleoantropologiczny

paleographic
przym. paleograficzny

paleographo
rzecz. paleograf

paleolithic
przym. paleolityczny

paleolitho
rzecz. paleolit

paleontologic
przym. paleontologiczny

paleontologo
rzecz. paleontolog

paleose
przym. słomiany, słomkowy

paleozoic
przym. paleozoiczny

palestin
przym. palestyński

paletot
rzecz. palto, paltocik, kapota

paletta
rzecz. paleta

palinodic*
przym. palinodic

palissada
rzecz. palisada, płot

palissadar
czas. otaczać palisadą

palladic
przym. palladowy

palladio
rzecz. pallad

pallide
przym. blady

pallidir
czas. blednąć

palma
rzecz. 1. dłoń
colpo de palma - uderzenie dłonią
colpar con le palma - uderzyć dłonią; cognoscer un cosa como le palma del mano - znać coś jak własne pięć palców
2. palma, drzewo palmowe, rącznik
palma de coco - palma kokosowa; oleo de palma - olej palmowy; Dominica de Palmas - Niedziela Palmowa; palma de dattilos - palma daktylowa; bosco de palmas - gaj palmowy; oleo de palma - olej palmowy; nuce de palma - orzech palmowy
3. palma
palma de victoria - palma zwycięstwa

palmar
czas. mierzyć w dłoniach, mierzyć dłonią

palmate
przym. dłoniasty,, płetwowaty, płetwonogi

palmitic
przym. palmitynowy

palo
rzecz. słup, pal

palpabile
przym. namacalny

palpabilitate
rzecz. namacalność

palpar
czas. macać, obmacywać, dotykać, wyczuwać dotykiem

palpation
rzecz. macanie, obmacywanie, palpacja

palpebra
rzecz. powieka

palpebral
przym. powiekowy

palpebrar
czas. mrugać

palpitante
przym. wibrujący, pulsujący, drgający, bijący, palpitujący

palpitar
czas. bić, kołatać

palpitation
rzecz. bicie serca, palpitacja, kołatanie

palude
rzecz. bagno

paludic
przym. bagnisty, bagienny

paludose
przym. bagnisty

pamphletero
rzecz. pamflecista

pamphleto
rzecz. pamflet

pan
rzecz. bochenek, chleb

pan-europee
przym. paneuropejski

panamerican
przym. panamerykański

panar*
czas. to bread

panaritio
rzecz. zanokcica, choroba paznokci [med.]

pancia
rzecz. żwacz

pancreas
rzecz. trzustka

pancreatic
przym. trzustkowy

panda
rzecz. panda

pandemia
rzecz. pandemia

pandemic
przym. pandemiczny, nagminny

panegyric
przym. panegiryczny

panegyris
rzecz. panegiryk

panegyrisar
czas. wysławiać panegirykami

paneteria
rzecz. piekarnia

paneuropee
przym. paneuropejski

paneuropeo
rzecz. paneuropejczyk

pangerman
przym. pangermański

panic
przym. paniczny

panico
rzecz. panika

paniero
rzecz. koszyk

panificar*
czas. to make into bread

panna
rzecz. awaria

pannello
rzecz. chusteczka; panel
pannello de naso - chusteczka do nosa

panno
rzecz. tkanina, materiał; serwetka, pieluszka

panoptic
przym. panoptyczny

panoptico
rzecz. panoptikum

panorama
rzecz. panorama

panoramic
przym. panoramiczny

pantagruelic*
przym. Pantagruelian

pantheista
przym. panteistyczny

pantheistic
przym. panteistyczny

panthera
rzecz. pantera

pantofla
rzecz. pantofel

pantographic
przym. pantograficzny

pantomima
rzecz. pantomima

pantomimar
czas. grać mimicznie

pantomime
przym. pantomimiczny

pantomimic
przym. pantomimiczny

papa
rzecz. tata, tatuś; papież

papabile
przym. godny papiestwa

papagai
rzecz. papuga

papal
przym. papieski

papato
rzecz. papiestwo

papaveracee
przym. [Bot.] makowaty

papavere
rzecz. mak

papilion
rzecz. motyl

papilionacee
przym. motylowate

papilionar
czas. migać, trzepotać, dygotać

papilla
rzecz. brodawka

papillar
przym. brodawkowy

papiralia
papierzyska

papiro
rzecz. papier, papierek, bibuła
papiro de imballage - papier opakowaniowy; papiro transparente - papier przezroczysty, kalka; papiro de calco - kalka; papiro siccante - bibuła; papiro absorbente - papier wchłaniający, bibuła; papiro de cigarrettas - bibułka do papierosów; papiro recyclate - papier z recyklingu; papiro mat - papier matowy; papiro pergameno - papier pergaminowy; papiro de seta - papier z jedwabiu; papiro de ris - papier ryżowy; papiro lignose - papier z drewna; papiro de ligno - papier z drewna; papiro satinate - papier satynowany; papiro argentate - papier posrebrzany; papiro de tornasol - papierek lakmusowy; papiro de moneta - pieniądz papierowy; papiro pro litteras - papier listowy; papiro pro scriber - papier do pisania; papiros de automobile - dokumenty samochodowe; papiro lineate - papier w linie; papiro impermeabile - papier nieprzemakalny; papiro sensibile - papier światłoczuły; papiro hygienic - papier higieniczny, papier toaletowy; rolo de papiro hygienic - rolka papieru toaletowego; folio de papiro - kartka papieru; risma de papiro - ryza papieru; crampa de papiro - bela papieru; corbe a papiro - kosz na papiery; industria de papiro - przemysł papierniczy; molino de papiro - młyn papierniczy; consumo de papiro - zużycie papieru; papiro blanc - czysty, niezapisany papier; papiro aluminium - folia aluminiowa

pappa
rzecz. pulpa

paprika
rzecz. papryka

papyracee
przym. pergaminowy, cienki jak papier

papyro
rzecz. papirus

par
rzecz. para; parzysty; równy; par (osoba)
un par de scarpas - para butów

paraballa
przym. przeciwkulowy, kuloodporny

parabola
rzecz. parabola; przypowieść, alegoria

parabolic
przym. paraboliczny

paraboloidal
przym. paraboloidalny

paraboloide
rzecz. paraboloida

paracadita
rzecz. spadochron
paracadita dorsal - spadochron na plecy; paracadita ventral - spadochron na brzuch; saltar con paracadita - skakać ze spadochronem; salto con paracadita - skok ze spadochronem; displicamento de un paracadita - - rozwinięcie spadochronu

paracaditista
rzecz. spadochroniarz
truppas paracaditistas - oddziały spadochronowe; brigada paracaditistas - brygada spadochroniarzy; commando de paracaditistas - oddział spadochroniarzy; club de paracaditistas - klub spadochroniarski

parada
rzecz. parada, defilada
passo de parada - krok defiladowy; placia de parada - plac defiladowy

paradar
czas. paradować, defilować

paradigma
rzecz. paradygmat

paradigmatic
przym. paradygmatyczny

paradisiac
przym. rajski

paradiso
rzecz. raj
ave de paradiso - rajski ptak

paradoxal
przym. paradoksalny

paradoxe
przym. paradoksalny

paradoxemente
przysł. paradoksalnie

paradoxo
rzecz. paradoks

paraffin
rzecz. parafina

paraffinar
czas. parafinować

parage
rzecz. godność para

paragrapho
rzecz. paragraf; akapit

paraguayan
przym. paragwajski

paraguayano
Paragwajczyk

parallaxe
rzecz. paralaksa

parallel
przym. równoległy; analogiczny, podobny, paralelny

parallela
rzecz. paralela, porównanie

parallelismo
rzecz. paralelizm, podobieństwo, równoległość

parallelmente
przym. równolegle

parallelo
rzecz. równoleżnik; porównanie

parallelogrammo
rzecz. równoległobok

paralogisar
czas. fałszywie rozumować

paralogismo
rzecz. paralogizm, fałszywe rozumowanie

paralysante
przym. paraliżujący

paralysar
czas. paraliżować, sparaliżować

paralysate
przym. sparaliżowany

paralyse
rzecz. paraliż

paralytic
przym. paralityczny

paralytico
rzecz. paralityk

parametric
przym. parametryczny

parametrisar
czas. parametryzować

parametrisation
rzecz. parametryzacja

parametro
rzecz. parametr

paramilitar
przym. paramilitarny

paranoia
rzecz. paranoja

paranoico
rzecz. paranoik

paranoide
przym. paranoiczny

parapherna
rzecz. parapherna*

paraphernal
przym. odrębny, osobisty, będący własnością jednostki
paraphernales - przedmioty osobistego użytku

paraphrasar
czas. parafrazować

paraphrase
rzecz. parafraza

paraphrastic
przym. parafrastyczny

paraplegia
rzecz. paraplegia, porażenie

paraplegic
przym. [Patol.] paraplegiczny, dotyczący porażenia

parapluvia
rzecz. parasol

parar
czas. parować, odbijać, ochraniać; zdobić, upiększać

parasite
przym. pasożytniczy

parasitic
przym. pasożytniczy

parasito
rzecz. pasożyt

parasol
parasol

paratyphoide
przym. paratyfusowy

parcage
rzecz. parkowanie

parcamento
rzecz. parkowanie

parcar
czas. parkować

parcatorio
rzecz. parking

parcella
rzecz. parcela, działka; cząstka

parcellar
czas. parcelować

parcellari
przym. pokawałkowany, cząstkowy

parco
rzecz. park

pardonabile
przym. wybaczalny

pardonar
czas. wybaczać, przebaczać
Synonimy: disculpar, dispensar, eximer, indulger, amnestiar, remitter, excusar, discargar, absolver, exonerar


pardono
rzecz. przebaczenie, wybaczenie
demandar pardono - prosić o wybaczenie

parental
przym. rodzicielski

parentato
rzecz. pokrewieństwo

parente
rzecz. rodzic

parentela
rzecz. krewni; pokrewieństwo

parentes
rzecz. rodzice

parenthese
rzecz. cudzysłów
inter parenthese - w cudzysłowie

parenthetic
przym. nawiasowy, ujęty w nawiasy; marginesowy

parer
czas. wydawać się, zdawać się; pojawiać się, ukazywać się; rodzić, wydawać na świat

paria
rzecz. parias

parietal
przym. ścienny; ściankowy, ciemieniowy

parietari
przym. ściankowy

pariete
rzecz. ściana, mur

parisian
przym. paryski

parisiano
rzecz. Paryżanin

parisyllabe
przym. równozgłoskowy

parisyllabic
przym. równozgłoskowy

paritate
rzecz. parytet, równowartość; parzystość

parlamentar
czas. negocjować, układać się, parlamentować, konferować

parlamentari
przym. parlamentarny

parlamentario
rzecz. parlamentarzysta

parlamentarismo
rzecz. parlamentaryzm

parlamento
rzecz. parlament

parlar
czas. mówić
parlar a voce alte - mówić głośno; parlar a voce basse - mówić cicho; parlar de vive voce - mówić ożywionym głosem; parlar detra le dorso - mówić za plecami; parlar ben/mal de un persona - mówić o kimś dobrze/źle; parlar a un muro - mówić do ściany; parlar inter le dentes - mówić przez zęby; parlar per le naso - mówić przez nos; derecto de parlar - prawo głosu; facer parlar de se - dawać o sobie mówić; le factos parla de se mesme - fakty mówią same za siebie; a strictemente parlar - ściśle mówiąc
Synonimy: balbutiar, commentar, communicar, conferentiar, conferer, dialogar, debatter, dicer, discuter, dissertar, orar, parlamentar, predicar, responder


parlate
przym. mówiony

parlator
rzecz. mówca, mówiący

parmente
przysł. parzyście

parmesan
przym. parmeński

parmesano
rzecz. parmezan

parnassian
przym. parnaski

parochia
rzecz. parafia

parochial
przym. parafialny

parochian
przym. parafialny; małomiasteczkowy

parocho
rzecz. proboszcz, pleban; pastor

parodia
rzecz. parodia

parodiar
czas. parodiować
parodiar un persona - parodiować kogoś

parodic
przym. parodystyczny

parola
rzecz. (1). słowo, wyraz
le parola de Deo - słowo boże; parola currente - potoczny wyraz, obiegowy wyraz; nove parola - nowe słowo, neologizm; parola disobligante - nieuprzejmy wyraz; parola indecente - nieprzyzwoity wyraz; parola injuriose - obelżywe słowo; parola componite/composite - wyraz złożony; parola de honor - słowo honoru; enigma de parolas cruciate - krzyżówka; parolas cruciate - krzyżówka; parola interrogative - wyraz pytajny; parola final - końcowe słowo; parola favorite - ulubione słowo; le poter del parola - potęga słowa; homine de parola - słowny człowiek; tener/mantener su parola - dotrzymywać słowa; ordine/ordinantia/ordination de parolas - porządek słów; formation de parolas - słowotwórstwo; parola per/pro - wyraz na (określenie czegoś); familia de parolas - rodzina wyrazów; joco de parolas - gra słów; querela de parolas - sprzeczka słowna; cascada de parolas - kaskada słów; le ultime parola del scientia - ostatni krzyk nauki; in poc/pauc/duo parolas - w paru słowach, w dwóch słowach; per/in/con altere parolas - innymi słowy; in le plus large senso del parola - w szerszym znaczeniu słowa; biber le parolas de un persona - spijać komuś słowa z warg; pesar su parolas - ważyć swoje słowa; dar le parola - dać słowo; complir su parola - dotrzymywać słowa; diriger le parola a un persona - skierować do kogoś swoje słowa; violar le parola - naruszyć słowo; fluvio/abundantia/fluxo - rzeka / obfitość słów; haber le dono del parola - mieć dar słowa;
(2). mowa przemowa, głos
conceder le parola a - udzielić głosu; derecto de parola - prawo głosu; facilitate de parola - łatwość wyrażania; organo del parola - organ mowy; facer uso del parola - zrobić użytek ze słowa; prender le parola - zabrać głos; demandar le parola - poprosić o głos; haber le parola - mieć głos; retirar le parola a - zabrać komuś głos; perder le parola - stracić głos; perdita del parola - utrata głosu

paronyme
przym. paronimiczny

paroxytone
przym. [Fonet.] paroksytoniczny

parquet
rzecz. parkiet

parquettar
czas. układać parkiet

parricida
rzecz. ojcobójca

parricidio
rzecz. ojcobójstwo

parsimonia
rzecz. oszczędność, skąpstwo, sknerstwo

parsimoniose
przym. oszczędny, skąpy, sknerowaty
homine parsimoniose - sknerowaty człowiek; vita parsimoniose - oszczędne życie

parte
rzecz. (1). część; udział; rata
parte del corpore - część ciała; parte hereditari/de heritage - udział w spadku; parte leonin/del leon - lwia część; parte del mundo - część świata; partes vergoniose - wstydliwe części; parte essential/principal - zasadnicza część; parte integrante - integralna część; partes equal - równe części; partes del discurso/del oration - części mowy;
prender parte - brać udział; haber parte in - mieć w czymś udział; prender parte in le debatto - brać udział w debacie; prender parte in un interprisa - brać udział w przedsięwzięciu; facer/formar parte - stanowić część czegoś; pagar per partes - płacić na raty;
in omne - zupełnie, całkowicie; in su major parte - w swojej dużej części; in bon parte - w dużej mierze, w dużej części; in grande parte - w dużej części; in nulle parte - nigdzie; in omne partes - wszędzie; in parte - częściowo, w części, po części; pro le major parte - po większej części; a grande parte - w dużej części; in grande parte - w dużej części; in parte - częściowo;
(2). strona
partes interessante - zainteresowane strony; partes contractante/contrahente - układające się strony; partes litigante/in litigio - spierające się strony; parte contrari - przeciwne strony; ambe partes - obie strony; ascoltar le duo partes - wysłuchać obu stron; reconciliar le partes - pogodzić strony; esser parte in un conflicto - być stroną w konflikcie; le partes conveni que - strony uzgadniają, że; prender in consideration le interesses de ambe partes - uzwględniać interesy obu stron; prender le parte de - brać czyjąś stronę; de tote le partes - ze wszystkich stron; del altere parte - z drugiej strony; in nulle parte - nigdzie; in altere parte - gdzie indziej; poner se del parte de un persona - stawać po czyjejś stronie; a parte isto - odkładając to na stronę, nie biorąc tego pod uwagę; isto a parte - odkładając to na stronę, nie biorąc tego pod uwagę;
(3). partia, rola (muz., teatr)
parte de piano - partia na pianinie; parte de violino - partia skrzypcowa; parte masculin - partia męska; facer/jocar/interpretar le parte de Othello - grać partię Otella; apprender su parte - uczyć się swojej roli; repeter un parte - powtarzać rolę; parte de benefactor - rola dobroczyńcy; inverter le partes - odwrócić role; parte decorative - rola dekoracyjna; parte mute - niema rola; haber un parte importante - mieć istotną rolę; distribuer le partes - rozdzielać role; distribution del partes - rozdział ról;

partenaria
rzecz. partnerka; wspólniczka

partenario
rzecz. partner; wspólnik

parterre
rzecz. parter (w teatrze)

parthe
przym. partyjski

partial
przym. częściowy, cząstkowy; ratalny; stronniczy; cząstkowy (mat.)
pagamento partial - płatność cząstkowa, płatność ratalna; empleo/travalio/labor a tempore partial - praca niepełnoetatowa; travaliator/laborator a tempore partial - pracownik niepełnoetatowy; travaliar/laborar a tempore partial - pracować na część etatu; resultato partial - cząstkowy rezultat; surditate partial - częściowa głuchota; electiones partial - cząstkowe wybory; eclipse (-ipsis) partial - częściowe zaćmienie; judicamento partial - stronniczy wyrok

partialisar
czas. być stronniczym

partialitate
rzecz. stronniczość

partialmente
przysł. częściowo

partibile
przym. podzielny

participante
rzecz. uczestnik

participar
czas. uczestniczyć, partycypować
participar al/in le beneficios/profitos - uczestniczyć w korzyściach/zyskach; participar al/in le costos de un persona - partycypować w czyichś kosztach; participar a un festa - uczestniczyć w święcie

participation
rzecz. uczestnictwo, udział, partycypacja
participation in le beneficios/profitos - uczestnictwo w korzyściach/zyskach; participation electoral - uczestnictwo w wyborach; certificato de participation - certyfikat udziału; abstiner se de participation - wstrzymać się od uczestnictwa; haber un participation active a/in un cosa - uczestniczyć w czymś aktywnie; comprar un participation in un societate - wykupić uczestnictwo w spółce

participator
rzecz. uczestnik, partycypujący

participe
przym. uczestniczący, współdzielący

participial
przym. [Gram.] imiesłowowy

participio
rzecz. imiesłów
participio passate - imiesłów przeszły, imiesłów czasu przeszłego; participio presente - imiesłów czasu teraźniejszego

particula
rzecz. cząstka, cząsteczka; partykuła (gram.)
particula elementari - cząstka elementarna; particula nuclear - cząsteczka atomowa; particula subatomic - cząsteczka subatomowa; particula de massa - cząsteczka masy; particula neutral - cząsteczka neutralna; detector de particulas - detektor cząsteczek; accelerator de particulas - akcelerator cząstek; radiation de particulas - promieniowanie cząsteczkowe;

particular
przym. (1). szczególny, specyficzny, specjalny, osobliwy
nihil de particular - nic szczególnego; in particular - w szczególności; caso particular - szczególny przypadek; signos particular - znaki szczególne;
(2). osobisty, poufny, niejawny, prywatny
proprietate particular - prywatna własność; secretario particular - prywatny sekretarz; detective particular - prywatny detektyw; casa particular - prywatny dom; adresse particular - prywatny adres; lection particular - prywatna lekcja; uso particular - prywatny użytek; in possession particular - w prywatnym posiadaniu

particularisar
czas. to wyszczególniać, specyfikować, konkretyzować

particularismo
rzecz. partykularyzm

particularista
rzecz. partykularysta

particularitate
rzecz. osobliwość

particularmente
przysł. szczególnie, zwłaszcza

particuletta
rzecz. cząsteczka, drobinka

partir
czas.(1). dzielić, współdzielić
partir le sorte de un persona - dzielić czyjś los; partir un hereditage - współdzielić spadek; usque a que le morte nos parti - aż śmierć nas nie rozłączy; partir un pomo/malo in quatro - dzielić jabłko na czworo;
(2). odjeżdżać, odchodzić, wyjeżdżać
a partir de - wychodząc od, zaczynając od

partisana
rzecz. zwolenniczka, stronniczka

partisano
rzecz. partyzant; stronnik, zwolennik

partita
partia (pol.); partia (gra); paczka; odjazd, wyjazd, wyjście

partitario
rzecz. stronnik, zwolennik

partitarismo
rzecz. partyjność

partite
przym. podzielony

partitive
przym. [Gram.] cząstkowy, rozdzielający, oddzielający

partito
rzecz. partia (pol.); partia (małżeńska); korzyść, profit; decyzja, rezolucja
prender un partito - podjąć decyzję
prender le partito de - wziąć czyjąś stronę, stanąć po czyjejś stronie

partito obrer
rzecz. partia robotnicza

partitor
rzecz. dzielnik

partitura
rzecz. partytura

parturiente
przym. porodowy; rodzący

parturir
czas. rodzić

parturition
rzecz. poród

parve
przym. mały

parvissime
przym. malutki, maleńki

pascer
czas. paść, wypasać

paschal
przym. paschalny, wielkanocny

pasha
rzecz. pasza

passabile
przym. znośny, zadowalający, dostateczny

passage
rzecz. przejście, pasaż; upływ, przemijanie; ustęp (w książce)

passage zebrate
rzecz. przejście z pasami, zebra

passagero
rzecz. pasażer

passante
rzecz. przechodzień; przejezdny

passaporto
rzecz. paszport
officio de passaportos - urząd paszportowy

passar
czas. (1). przechodzić, przekraczać, mijać, przejeżdżać
passar le frontiera - przejść granicę, przekroczyć granicę; passar le ponte - przechodzić przez most; passar un muro - przeskoczyć przez mur; pro que le via es coperite de nive, on non pote passar - ponieważ droga jest pokryta śniegiem, nie można przejść; ille ha passate le sexanta - on przekroczył sześćdziesiątkę; le autobus ha passate a dece horas - autobus przejechał o godzinie dziesiątej; passar in revista - dokonywać przeglądu
(2). zdawać
passar un examine - zdawać egzamin
(3). podawać, przekazywać
passar le pipere - podać pieprz (przy stole); passar in altere manos - przekazać w inne ręce
(4). spędzać, przechodzić, mijać
passar le vacantias - spędzać wakacje; passar le hiberno - spędzać zimę; passar per un periodo difficile - przechodzić przez trudny okres; io face isto pro passar le tempore - robię to, aby się rozerwać (aby spędzić czas); le dolor ha passate - ból minął; le periculo ha passate - niebezpieczeństwo minęło; le tempore passa - czas mija; passar sin incidentes - minąć bez incydentów;
(5). wykraczać, przekraczać, wychodzić poza, pomijać
isto passa mi fortias - to wykracza poza moje siły, to przekracza moje siły; passar le mesura/le limites - przekraczać miarę/przekraczać wszelkie granice; passar in silentio super - pomijać coś milczeniem, przemilczeć coś; passar sub silentio - przemilczeć; passar per un cribro - przejść przez sito; passar un contracto - wyjść poza kontrakt;
(6). przechodzić, krążyć
passar al ordine del jorno - przejść do porządku dziennego; passar al attacco - przejść do ataku; passar al offensiva - przejść do ofensywy; passar al altere vita - przejść do innego życia; passar al historia como - przejść do historii jako; passar in/a altere manos - przejść w inne ręce; passar de mano in mano - przechodzić z ręki do ręki; le notitia passa de bucca a bucca - wiadomość przechodzi z ust do ust; passar de un extremo al altere - przechodzić z jednej skrajności w inną; passar al inimico - przejść do wroga;
(7). uchodzić za
ille passa pro un homine intelligente - on uchodzi za inteligentnego człowieka

passate
przym. miniony, zeszły; przeszły
passate de moda - wyszły z mody, niemodny

passatempore
rzecz. hobby, rozrywka

passato
temu (np. rok temu); przeszłość; czas przeszły

passe-partout
rzecz. passe-partout; wytrych; przepustka

passere
rzecz. wróbel

passeriforme
przym. wróblowaty

passibile
przym. wrażliwy
passibile de [Prawo] - podlegający, zobowiązany

passiflor
rzecz. passiflora, męczennica (bot.)

passim
gdzieniegdzie

passion
rzecz. namiętność, pasja

passional
przym. namiętny, żarliwy, zapalczywy, pasyjny

passionante
przym. pasjonujący

passionar
czas. pasjonować

passionate
przym. roznamiętniony

passionatemente
przysł. namiętnie, w namiętny sposób

passive
przym. bierny, pasywny; pasywa

passivemente
przysł. biernie, pasywnie

passivitate
rzecz. pasywność, bierność

passivo
rzecz. pasyw

passo
rzecz. krok; przejście
passo de parada - krok defiladowy

passo a passo
krok za krokiem

pasta
rzecz. pasta; ciasto

pastata
rzecz. pasztet

pastellista
rzecz. pastelista

pastello
rzecz. pastel; pastela

pasteurisar
czas. pasteryzować

pastilla
rzecz. pastylka

pastissar*
czas. to make up into pastry

pastisseria
rzecz. paszteciarnia

pastisso
rzecz. pasztet

pastor
rzecz. pasterz; pastor

pastoral
przym. sielski, pastoralny, idylliczny

pastose
przym. papkowaty

pastura
rzecz. pastwisko; pasza

pasturar
czas. paść, wypasać

pat
rzecz. pat

patar
czas. patować

patata
rzecz. ziemniak

patatas frite
rzecz. frytki

patella
rzecz. patelnia; [Zool.] skałoczep; rzepka

patelliforme
przym. kształtu rzepki

patentamento
rzecz. patentowanie

patentar
czas. patentować, opatentować

patentate
przym. opatentowany

patente
rzecz. patent
przym. jawny, otwarty, wyraźny, oczywisty

paternal
przym. ojcowski; paternalistyczny

paterne
przym. ojcowski

pathetic
przym. patetyczny

pathogene
przym. chorobotwórczy

pathogenetic
przym. patogenetyczny

pathogenic
przym. chorobotwórczy

pathognomonic
przym. [Med.] symptomatyczny

pathologic
przym. patologiczny

pathologista
rzecz. patolog

pathologo
rzecz. patolog

pathos
rzecz. patos

patientar
czas. być cierpliwym, wytrwałym

patiente
rzecz. pacjent
przym. cierpliwy

patientia
rzecz. cierpliwość
monstrar patientia - wykazać cierpliwość, okazać cierpliwość

patin
rzecz. łyżwa

patinage
rzecz. łyżwiarstwo

patinar
czas. jeździć na łyżwach, ślizgać się

patinator
rzecz. łyżwiarz

patinatorio
rzecz. tor lodowy, lodowisko

patio
rzecz. patio

patir
czas. cierpieć

patois
rzecz. dialekt

patrastro
rzecz. ojczym

patre
rzecz. ojciec
patre adoptive - przybrany ojciec; patre de familia - ojciec rodziny; patre natural - ojciec naturalny; patre legal/legitime - ojciec prawny; patre affin - ojczym; patre spiritual - ojciec duchowy; Jan Kowalski patre Jan Kowalski senior; le Sancte Patre - Ojciec Święty; Patre celestial - Ojciec niebieski; patre del ecclesia - ojciec kościoła
in nomine del Patre, del Filio e del Sancte Spirito - w imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego

patre affin
rzecz. ojczym

patrenostre
Pater Noster, Ojcze Nasz

patria
rzecz. ojczyzna

patriarcha
rzecz. patriarcha

patriarchal
przym. patriarchalny

patriarchato
rzecz. patriarchat

patricie
przym. patrycjuszowski

patricio
rzecz. patrycjusz

patrimonial
przym. dziedziczny

patrimonio
rzecz. dziedzictwo

patrino
rzecz. ojciec chrzestny

patriota
rzecz. patriota

patriotic
przym. patriotyczny

patriotismo
rzecz. patriotyzm

patristic
przym. patrystyczny, odnoszący się do ojców kościoła

patronage
rzecz. patronat

patronato
rzecz. patronat

patronisar
czas. patronować, protegować, roztaczać opiekę

patrono
rzecz. patron; wzór, schemat

patronymic
przym. rodowy, patronimiczny

patrulia
rzecz. patrol

patruliar
czas. patrolować

patruliator
rzecz. patrolowiec

pauc
niewiele, mało, nieco

pauc a pauc
po trochu

paucas
niewiele, nieliczne

pauco
mało, niewiele, nieco

pauco a pauco
stopniowo, po trochu

paucos
niewielu

paulatim
stopniowo, po trochu

paupere
przym. biedny, ubogi

pauperisation
rzecz. pauperyzacja, zubożenie

paupertate
rzecz. bieda, ubóstwo

pausa
rzecz. przerwa, pauza

pausar
czas. pauzować

pavide
przym. bojaźliwy, nieśmiały

pavilion
rzecz. pawilon

pavimentar
czas. brukować

pavimentation
rzecz. brukowanie

pavimento
rzecz. chodnik, bruk

pavir
czas. brukować

pavitor
rzecz. brukarz

pavon
rzecz. paw

pavonisar
czas. dumnie stąpać, majestatycznie kroczyć

pavor
rzecz. strach

pavorose
przym. bojaźliwy

peccabile
przym. grzeszny

peccante
przym. grzeszny, grzeszący

peccar
czas. grzeszyć

peccato
rzecz. grzech
peccato capital - grzech śmiertelny

peccator
rzecz. grzesznik

pecia
rzecz. kawałek, skrawek; figura szachowa
pecia de recambio - część zapasowa; pecia de theatro - sztuka teatralna; pecia theatral - sztuka teatralna

pecietta
rzecz. kawałek, kawałeczek

pectina
rzecz. pektyna

pectinar
czas. (se) czesać (się)

pectine
rzecz. grzebień

pectoral
przym. sercowy

pectore
rzecz. pierś

pecular
czas. okradać, defraudować, sprzeniewierzać, malwersować

peculato
rzecz. malwersacja, sprzeniewierzenie, defraudacja

peculator
rzecz. malwersant, sprzeniewierca, defraudant

peculiar
przym. osobliwy, dziwny, dziwaczny; osobisty, wyłączny

peculiaritate
rzecz. osobliwość, dziwaczność

peculio
rzecz. wyłączna własność; oszczędności

pecunia
rzecz. pieniądz

pecuniari
przym. pieniężny, finansowy

pecuniose
przym. zasobny w pieniądze

pedage
rzecz. myto, opłata drogowa

pedagogia
rzecz. pedagogika

pedagogic
przym. pedagogiczny

pedagogo
rzecz. pedagog

pedal
rzecz. pedał

pedalar
czas. pedałować

pedante
rzecz. pedant

pedanteria
rzecz. pedanteria

pedantesc
przym. pedantyczny

pedantismo
rzecz. pedantyzm, pedanteria

pede
rzecz. stopa

pedemonte
rzecz. przedgórze

pedemontese
przym. piemoncki

peder
czas. puszczać gazy, pierdzieć, puszczać bąki, psuć powietrze

pederasta
rzecz. pederasta

pederastia
rzecz. pederastia

pedestallo
rzecz. piedestał

pedestre
przym. pieszy

pedicellate
przym. [Bot.] z szypułką

pedicular
przym. wszawy, zawszony, parszywy

pediculo
rzecz. wesz; szypułka

pediculose
przym. wszawy, zawszony, parszywy

pedicura
rzecz. pedicure, pedikiur

pedicuro
rzecz. pedikiurzystka

pedito
rzecz. pierdnięcie, puszczanie gazów

pedon
rzecz. pieszy (osoba), piechur; pionek (szachy)

peduncular
przym. [Bot.] konarowy, szypułkowy

pedunculate
przym. [Bot.] z szypułą

pedunculo
rzecz. łodyga

pejo
gorzej

pejor
przym. gorszy

pejorante
przym. pogarszający się

pejorar
czas. pogarszać (się)

pejorative
przym. pejoratywny, umniejszający

pekingese
przym. pekiński

pelagian*
przym. [Eccl. Hist.] Pelagian

pelargonio
rzecz. pelargonia

pelegrinage
rzecz. pielgrzymka

pelegrinar
czas. pielgrzymować

pelegrino
rzecz. pielgrzym

pelicano
rzecz. pelikan

pellagra
rzecz. rumień lombardzki

pellagrose*
przym. pellagrous

pellar
czas. obierać, odzierać, łupić, okrawać

pelle
rzecz. skóra

pellicia
rzecz. futro
mantello de pellicia - płaszcz futrzany, futro, pelisa

pellicias
rzecz. wyroby futrzane

pelliciero
rzecz. futrzarz

pellicula
rzecz. film fotograficzny

peloponnesian
przym. peloponeski

peloton
rzecz. pluton

pelve
rzecz. [Anat.] miednica

pelvic
przym. miednicowy

pena
rzecz. (1). trud, wysiłek
valer le pena - być wartym trudu, być wartym wysiłku; il vale le pena - opłaca się, warto; dar se le pena - zadać sobie trudu; penas del inferno - męki piekielne; a pena - ledwo co, z trudem; con pena - z trudem; sin pena - bez trudu; perder su pena - zmarnować swój wysiłek; pena perdite - zmarnowany wysiłek; dar se pena - zadać sobie trudu; non valer le pena - nie być wartym trudu
(2). kara, męka
pena capital - kara śmierci; pena de morte - kara śmierci; pena sever/rigorose - surowa/rygorystyczna kara; pena legier - lekka kara; pena pecuniari - kara pieniężna; pena disciplinari - kara dyscyplinarna; pena accessori - dodatkowa kara; pena alternative - kara alternatywna, kara zastępcza; pena physic/corporal/corporee - kara fizyczna/cielesna; pena de prision - kara więzienia; pena infamante - hańbiąca kara; anima in pena - dusza w mękach; sub pena de - pod karą, pod groźbą; interruption de pena - przerwanie kary; suffrer un pena - znosić karę, cierpieć karę; imponer/infliger un pena - nałożyć karę; suspender un pena - zawiesić karę; suspension de pena - zawieszenie kary; moderar/reducer un pena - złagodzić/zmniejszyć karę; moderation/reduction de pena - złagodzenie/zmniejszenie kary; commutar/attenuar un pena - zamienić/złagodzić karę; aggravar un pena - zaostrzyć karę; aggravation de pena - zaostrzenie kary; abolir un pena - anulować karę; suppression del pena de morte - likwidacja kary śmierci; durata/duration del pena - czas trwania kary; institution de pena - instytucja kary; mesura del pena - wymiar kary; infliger un pena - wymierzyć karę; complir/expiar un pena - odpokutować karę; casa de pena - więzienie;

penal
przym. karny

penalisar
czas. penalizować; karać

penalisation
rzecz. penalizacja

penalitate
rzecz. kara, grzywna, sankcja

penar
czas. zadawać ból, trapić, dręczyć, martwić, smucić
penar se - zadawać sobie trudu

pendente
przym. wiszący; w toku, nierozstrzygnięty
rzecz. wisiorek, brelok
pendente (de aure) - (złoty) kolczyk

pender
czas. wisieć, zwisać

pendular
przym. zwisający

pendule
przym. wiszący, zwisający

pendulo
rzecz. wahadło

penetrabile
przym. przenikalny

penetrar
czas. penetrować, przenikać, wnikać

penetrate
przym. pod wrażeniem, dotknięty, afektowany, poruszony

penetration
rzecz. penetracja, przenikanie, wnikanie

penetrative
przym. przenikliwy, wnikliwy

penicilliforme*
przym. penicilliform (= shaped like a hair pencil)

penicillina
rzecz. penicylina

peninsula
rzecz. półwysep

peninsular
przym. półwyspowy

peniso
rzecz. penis, prącie

penitente
rzecz. penitent; pokutnik

penitentia
rzecz. skrucha

penitential
przym. penitencjalny, karny

penitentiari
przym. penitencjalny, karny

penitentiario
rzecz. więzienie, zakład poprawczy

penitentiero
rzecz. spowiednik

penna
rzecz. pióro (do pisania lub ptasie); penna photosensibile - pióro świetlne

pennate
przym. pierzasty, upierzony

pennsylvanian
przym. pensylwański

penose
przym. kłopotliwy, uciążliwy, pełen trudu

pensamento
rzecz. myśl; myślenie

pensar
czas. myśleć, sądzić
Ille pensa que ille deberea ir a casa - on myśli, że powinien pójść do domu

pensata
rzecz. myśl

pensative
przym. zadumany, zamyślony, melancholijny

pensator
rzecz. myśliciel
concentrar pensatas - skoncentrować myśli

pensile
przym. wiszący; w toku, nierozstrzygnięty

pension
rzecz. pensja (dom); emerytura

pensionamento
rzecz. przeniesienie w stan spoczynku

pensionar
czas. emerytować

pensionario
rzecz. emeryt, rencista; pensjonariusz

pensionate
przym. emerytowany

pensionato
rzecz. pensjonat

pentagon
przym. pięciokątny, pięcioboczny

pentagonal
przym. pięciokątny

pentagono
rzecz. pięciokąt

pentahedre
przym. pięciościenny, pięcioboczny

pentahedro
rzecz. pięciościan, pięciobok

pentamere
przym. [Bot., Zool.] pięcioczłonowy

pentarchia
rzecz. pięciowładztwo, rządy pięciu

pentateucho
rzecz. Pięcioksiąg (Mojżesza), Pentateuch

pentatomic
przym. [Chem.] pięcioatomowy

pentecostal
przym. zielonoświątkowy

pentecoste
rzecz. Zielone Świątki

penultime
przym. przedostatni

penuria
rzecz. niedostatek

peonia
rzecz. peonia

peptic
przym. trawienny

per
przy pomocy, przez

per accidente
przypadkowo

per acclamation
przez aklamację

per altere parolas
innymi słowy

per aventura
przypadkiem

per avion
samolotem

per cento
rzecz. procent, odsetek

per chance
trafem, szczęśliwym trafem

per consequente
w konsekwencji, skutkiem tego

per consideration por
przez wzgląd na

per contra
odwrotnie, na odwrót

per conviction
z przekonaniem

per definition
z definicji

per error
przez pomyłkę

per excellentia
par excellence, w najwyższym stopniu

per exemplo
na przykład

per expresso
ekspresowo (poczta)

per favor
proszę

per fortia
siłą

per fortuna
przypadkiem, przypadkowo

per hasardo
przypadkiem

per hic
tędy

per hora
na godzinę

per ibi
tamtędy

per inadvertentia
przez nieuwagę

per iniciativa
(de) z inicjatywy (czyjejś)

per instincto
instynktownie

per iste via
tym sposobem

per le berillos de
przez okulary (czyjeś)

per le fenestra
przez okno

per le ironia
przez ironię

per lege
prawnie

per littera
listownie

per medio de
za pośrednictwem

per mille
promil

per minuta
na minutę

per nascentia
z urodzenia

per nomine
imiennie, po imieniu

per pecia
akordowy; od sztuki

per posta
pocztą

per scherzo
żartem

per scripto
pisemnie

per se
samo przez się

per secunda
na sekundę

per selection
z wyboru

per tote le gorga
na całe gardło

per ubi
którędy

per un effortio immense
ogromnym wysiłkiem

per un miraculo
jakimś cudem

per unitate
jednostkowy

percento
rzecz. procent

percentual
przym. procentylowy

perceptibile
przym. dostrzegalny

perception
rzecz. percepcja

perceptive
przym. postrzeżeniowy, percepcyjny, spostrzegawczy

perchloric
przym. nadchlorowy

perciar
czas. przekłuwać, robić dziurę

perciforme*
przym. [Zool.] perciform (1. resembling a perch; 2. of or pertaining to the Perciformes)

perciper
czas. spostrzegać, percypować; zbierać, inkasować, pobierać, ściągać

percolar
czas. filtrować, cedzić; przesączać się, przenikać

percolator
rzecz. filtr

percomorphe*
przym. [Zool.] percomorph, percomorphous

percurrer
czas. przejeżdżać, przechodzić, przebywać, objeżdżać, przebiegać

percurso
rzecz. przebieg

percussion
rzecz. uderzenie, opukiwanie; perkusja

percutente
przym. uderzający; perkusyjny

percuter
czas. bić, uderzać, wybijać, hit; [Med.] opukiwać

perder
czas. (1) przegrywać
perder un match - przegrać mecz;
(2). gubić, tracić, postradać, zagubić się
perder de vista - tracić z oczu; perder le bussola - stracić busolę; perder le cammino / via - zgubić drogę; perder le filo (del discurso) - zgubić wątek (rozmowy); perder le sensos - postradać zmysły; perder le testa / le capite - stracić głowę; perder se (in) - zgubić się (w), zatracić się (w); perder se in un digression - zagubić się w dygresjach; perder le equilibrio - stracić równowagę; perder halito - stracić oddech; perder su calma - stracić spokój; perder le sperantia - stracić nadzieję; perder de vista - stracić z oczu; perder su valor - tracić na wartości; perder de su valor - tracić na wartości; perder de su credibilitate - stracić wiarygodność; perder su tempore - tracić swój czas; perder moneta - tracić pieniądze;
(3). przegapić, przepuścić;
perder un traino - przegapić pociąg, spóźnić się na pociąg; perder le occasion - stracić okazję, przegapić okazję

perdita
rzecz. (1). strata, utrata
perdita de tempore - strata czasu; sin perdita de tempore - bez straty czasy, nie tracąc czasu; perdita de sanguine - utrata krwi; perdita thermic / de calor - strata ciepła; perdita de energia - strata energii; perdita de memoria - utrata pamięci; perdita de fortia - utrata sił; perdita de moneta - strata pieniędzy; perdita ponderal / de peso - utrata wagi; perdita sensibile - odczuwalna strata; perdita dolorose - bolesna strata; perdita del vista - utrata wzroku; perdita del prestigio - utrata prestiżu;
(2). straty, szkody, zguba
perditas sever - poważne straty; communicato del perditas - komunikat o stratach; infliger perditas - zadawać straty; reparar un perdita - powetować stratę; currer a su perdita - biec na swoją zgubę

perditas
rzecz. straty

perdite
przym. stracony, zgubiony

perdurabile
przym. trwały

perdurar
czas. kontynuować, ciągnąć dalej, prowadzić dalej; trwać, utrzymywać się

peregrin
przym. wędrowny; pielgrzymowy

peregrinage
rzecz. pielgrzymka, peregrynacja

peregrinar
czas. wędrować, pielgrzymować

perempte
przym. przedawniony, wygasły, przeterminowany, nieważny

peremptori
przym. ostateczny, nieodwołalny; kategoryczny, bezwarunkowy

perenne
przym. wieczny, wieczysty, trwały

perennitate
rzecz. wieczystość, trwałość

perfecte
przym. doskonały, perfekcyjny; dot. czasu przeszłego, perfecto

perfectemente
przysł. doskonale, perfekcyjnie

perfectibilitate
doskonalenie

perfection
rzecz. perfekcja; doskonalenie

perfectionar
czas. doskonalić

perfective
przym. udoskonalający, perfektywny; dokonany

perfecto
rzecz. czas przeszły Perfect

perfide
przym. wiarołomny, perfidny, zdradziecki

perfidiose
przym. wiarołomny, perfidny, zdradziecki

perfoliate
przym. [Bot.] przerośnięty przez łodygę

perforabile
przym. dający się przewiercić, przedziurawić

perforar
czas. dziurawić, perforować

perforate
przym. perforowany, dziurkowany

perforation
rzecz. dziurkowanie, perforacja

perforator
rzecz. perforator, dziurkacz

perfumar
czas. perfumować

perfumate
przym. perfumowany

perfumeria
rzecz. perfumeria

perfumo
rzecz. perfuma
flacon de perfumo - flakonik z perfumami

pergamena
rzecz. pergamin

perianthio
rzecz. okwiat

peribile
przym. zniszczalny, nietrwały, podlegający zniszczeniu

periculo
rzecz. niebezpieczeństwo, zagrożenie
al periculo de - z narażeniem na;

---

Terminologia specjalistyczna:

---

Stosunki międzynarodowe - Relationes international

---

periculo de guerra - niebezpieczeństwo wojny;

periculose
przym. niebezpieczny, ryzykowny

periculosemente
przysł. niebezpiecznie

perigee*
przym. perigeal, perigean

perigono
rzecz. kąt pełny (mat.)

perimer
czas. wygasnąć, stać się nieważnym, ulec przeterminowaniu

perimetro
rzecz. obwód

perinatal
przym. perynatalny, okołoporodowy

perineo
rzecz. krocze

periodic
przym. okresowy, periodyczny

periodicitate
rzecz. periodyczność, okresowość

periodico
rzecz. czasopismo, periodyk

periodo
rzecz. okres, period

periodontic
przym. okołozębowy

peripheria
rzecz. peryferia

peripheric
przym. peryferyjny, obrzeżny, uboczny

periphrasar
czas. peryfrazować

periphrase
rzecz. peryfraza, omówienie

periphrastic
przym. peryfrastyczny, omowny

perir
czas. ginąć, tracić życie, ulegać zniszczeniu

periscopic
przym. peryskopowy

periscopio
rzecz. peryskop

peristaltic
przym. perystaltyczny

perjur
przym. wiarołomny, krzywoprzysięski

perjurar
czas. -(se) krzywoprzysięgać

perjurio
rzecz. wiarołomność, krzywoprzysięstwo

perla
rzecz. perła

perlar
czas. perlić się, błyszczeć

permanente
przym. stały, trwały, trwający, permanentny

permanentemente
przysł. stale, trwale, permanentnie

permanentia
rzecz. permanencja, trwałość, stałość

permaner
czas. trwać, przetrwać

permanganic
przym. [Chem.] nadmanganowy, hipermanganowy

permeabile
przym. przepuszczalny, przemakający, przeciekający

permeabilitate
rzecz. przepuszczalność

permear
czas. przenikać; przepuszczać

permissibile
przym. dopuszczalny, dozwolony

permission
rzecz. zezwolenie, pozwolenie

permissive
przym. tolerancyjny, permisywny

permisso
rzecz. zezwolenie, przepustka, pozwolenie

permitter
czas. pozwalać, zezwalać
Esque vos permitte que io me sede? - czy pani pozwoli, że usiądę?

permittite
przym. dozwolony

permulte
bardzo wiele

permulto
bardzo, nadzwyczaj, niezmiernie, niesłychanie

permutabile
przym. wymienny

permutar
czas. permutować, przestawiać, zamieniać

permutation
rzecz. permutacja, przestawianie

pernicie
rzecz. destrukcja, ruina

perniciose
przym. 1. szkodliwy, zgubny
theorias perniciose - szkodliwe teorie; libros perniciose - szkodliwe książki; consequentias perniciose - zgubne konsekwencje; fumar es perniciose pro le sanitate - palenie jest szkodliwe dla zdrowia
2. złośliwy
anemia perniciose - anemia złośliwa; maladia peniciose - złośliwa choroba

pernoctar
czas. nocować, przenocować

pernoctation
rzecz. nocleg

perorar
czas. perorować, rozprawiać; wygłaszać mowę

peroxydar*
czas. to peroxidize

perpendicular
przym. pionowy; prostopadły
rzecz. linia prostopadła

perpendicularitate
rzecz. prostopadłość

perpendiculo
rzecz. wahadło

perpetrar
czas. popełniać, dopuszczać się

perpetration
rzecz. zbrodnia, przestępstwo

perpetrator
rzecz. sprawca, przestępca

perpetuar
czas. utrwalać, uwieczniać

perpetue
przym. wieczny, trwały, stały

perplexe
przym. skonsternowany, zmieszany

perque
spójn. dlaczego; ponieważ, gdyż

perquirer
czas. szukać, poszukiwać, przeszukiwać, przetrząsać, rewidować

perquisition
rzecz. przeszukiwanie, szperanie, rewizja

perquisitor
rzecz. badacz, szperacz, poszukiwacz; rewident

perrucca
rzecz. peruka

perrucchero
rzecz. perukarz

persa
Pers

perscrutar
czas. szczegołowo badać, przyglądać się badawczo, poddać dokładnym oględzinom

perscrutation
rzecz. dokładne oględziny, szczegółowe badanie

perse
przym. perski

persecutate
przym. prześladowany

persecution
rzecz. prześladowanie

persequer
czas. prześladować, ścigać; śledzić

persequite
przym. prześladowany

perseverante
przym. uporczywy, wytrwały, uparty

perseverantia
rzecz. wytrwałość, uporczywość, upór

perseverar
czas. nie ustawać, trwać, upierać się, nie ustępować

persian
przym. perski

persic
przym. perski
rzecz. język perski
le Golfo Persic - Zatoka Perska

persistente
przym. trwały, uporczywy, wytrwały, bezustanny

persister
czas. upierać się, obstawać, utrzymywać

persona
rzecz. osoba

personage
rzecz. osoba, bohater

personal
rzecz. personel, obsada
przym. osobisty, personalny

personalisar
czas. personalizować, uosabiać, personifikować

personalitate
rzecz. osobistość

personalmente
przym. osobiście

personate*
przym. [Bot.] personate

personificar
czas. personifikować, uosabiać

personification
rzecz. personifikacja, uosobienie

perspectiva
rzecz. perspektywa

perspective
przym. perspektywiczny

perspicace
przym. bystry, przenikliwy

perspicer
czas. przejrzeć, przeniknąć wzrokiem; egzaminować, badać, przyglądać się

perspicue
przym. jasny, zrozumiały, przejrzysty

persuader
czas. przekonywać, perswadować

persuasibile
przym. dający się przekonać, dający się namówić

persuasion
rzecz. przekonanie, przeświadczenie; perswazja
fortia de persuasion - siła perswazji; dono de persuasion - dar przekonywania

persuasive
przym. perswazyjny, przekonujący
poter/fortia/capacitate - siła/zdolność przekonywania; dono/talento - dar/talent przekonywania; exemplo persuasive - przekonujący przykład; confutation persuasive - przekonujący dowód; tono persuasive - perswazyjny ton

pertinace
przym. uparty, zawwzięty

pertinente
przym. stosowny, przynależny; należący

pertiner
czas. należeć

perturbabile*
przym. perturbable

perturbar
czas. przeszkadzać, niepokoić, denerwować; burzyć, mącić, zakłócać porządek; wzburzać, poruszać

perturbate
przym. niepokojony, wstrząsany

perturbation
rzecz. zakłócenie, zaburzenie, perturbacja

perturbative
przym. niepokojący, zakłócający

pertussal
przym. [Med.] wykrztuśny

pertusse
rzecz. krztusiec

peruan
przym. peruwiański

peruvian
przym. peruwiański

pervenir
czas. docierać, dostawać się

perverse
przym. perwersyjny, zboczony, zdeprawowany

perversion
rzecz. zboczenie, spaczenie, perwersja

perversitate
rzecz. perwersyjność

perverter
czas. wypaczać, psuć, deprawować, odwodzić

pervertimento
rzecz. zboczenie, wypaczenie, deprawacja

pervertitor
rzecz. zboczeniec, deprawator

pervie
przym. przejezdny, spławny, dający sie przejść, możliwy do przebycia

pesante
przym. ciężki; obciążający, przygniatający

pesar
czas. ważyć, mieć ciężar; obciążać

peseta
rzecz. peseta

peso
rzecz. waga, ciężar, masa
obtener un peso - nabrać wagi; obtener un peso de plus in plus grande - nabierać coraz większej wagi; peso brute - waga brutto

pessime
przym. najgorszy

pessimismo
rzecz. pesymizm

pessimista
rzecz. pesymista
przym. pesymistyczny

peste
rzecz. zaraza, dżuma

pestifere
przym. szkodliwy, morowy, zapowietrzony

pestilente
przym. morowy, epidemiczny, zaraźliwy

pestilentia
rzecz. zaraza

pestilential
przym. morowy, epidemiczny, zaraźliwy

petalo
rzecz. płatek

petaloide
przym. płatkowy

peter
czas. żądać; prosić
peter adjuta/succurso/auxilio/assistentia - prosić o pomoc/wsparcie; peter un almosna - prosić o jałmużnę; peter un intervista - prosić o wywiad; peter consilio - prosić o radę; peter le mano de - prosić o rękę

petiolar
przym. ogonkowy, szypułkowy

petiolate
przym. z ogonkiem

petiolo
rzecz. ogonek liścia

petition
rzecz. petycja, prośba
petition de auxilio/adjuta - prośba o pomoc; conforme(mente) a vostre petition - zgodnie z waszą prośbą; a petition general - na ogólną prośbę; derecto de petition - prawo do petycji; facer un petition - złożyć prośbę; offerer/presentar un petition - przedstawić prośbę; signar un petition - podpisać petycję

petitionar
czas. wnosić petycję, upraszać

petra
rzecz. kamień
petra calcari/calcaree/de calce - wapień; petra arenari - piaskowiec; petra sepulcral/tumbal - kamień nagrobny; petra sacrificial - kamień ofiarny; petra preciose - kamień szlachetny; petra semipreciose - kamień półszlachetny; petra de luna - kamień księżycowy; petra de tocca - kamień probierczy, probierz; petra angular/de angulo - kamień węgielny; petra fundamental - kamień węgielny; petra molinari - kamień młyński; petra philosophal - kamień filozoficzny; petra meteoric - meteoryt; petra milliari - kamień milowy; petra de scandalo - kamień obrazy; petra de acutiar/de/pro affilar - osełka, kamień do ostrzenia; petra de molino - kamień młyński; taliator de petras - kamieniarz; jecto de petra - rzut kamieniem; ponte de petra - kamienny most; grandine de petras - grad kamieni; jectar le prime petra - rzucić pierwszemu kamieniem; collocar/poner le prime petra - umieszczać/kłaść pierwszy kamień; etate de petra - epoka kamienia; un corde de petra - serce z kamienia; dur como un petra - twardy jak kamień; petra biliari - kamień żółciowy; petra renal/nephritic - kamień nerkowy;

petrific
przym. paraliżujący, petryfikujący, powodujący skamienienie

petrificar
czas. petryfikować, skamienieć

petrificate
przym. skamieniały, spetryfikowany

petrographic
przym. petrograficzny

petroleo
rzecz. ropa naftowa

petroler
przym. naftowy
commercio petroler - handel ropą naftową; crise/crisis petroler - kryzys naftowy; geologo petroler - geolog naftowy; producto petroler - produkt naftowy; interprisa petroler - przedsiębiorstwo naftowe; porto petroler - port naftowy; societate/compania petroler - towarzystwo/kompania naftowa; politica petroler - polityka naftowa; mercato petroler - rynek naftowy

petrolifere
przym. ropodajny

petrose
przym. kamienisty; kamienny
deserto petrose - pustynia kamienna; solo/terreno petrose - kamienista gleba/teren

petrosilio
rzecz. pietruszka

phanerogame
przym. [Bot.] jawnopłciowy

phantasia
rzecz. fantazja, wyobraźnia

phantasiose
przym. fantazyjny, iluzoryczny

phantasma
przywidzenie

phantasta
rzecz. fantasta

phantastic
przym. fantastyczny

pharaon
rzecz. faraon

pharaonic
przym. faraoński

pharisaic
przym. faryzejski, obłudny, fałszywy, dwulicowy

pharmaceuta
rzecz. farmaceuta

pharmaceutic
przym. aptekarski; farmaceutyczny

pharmaceuto
rzecz. aptekarz

pharmacia
rzecz. apteka

pharmaco
rzecz. lek

pharmacologic
przym. farmakologiczny

pharmacologo
rzecz. farmakolog

pharo
rzecz. latarnia morska

phase
rzecz. faza

phenic
przym. karbolowy, fenolowy
acido phenic - kwas fenolowy, fenol

phenicie
przym. fenicki

phenomenal
przym. fenomenalny, niezwykły; zjawiskowy

phenomeno
rzecz. fenomen, zjawisko

philanthrope
przym. filantropiczny

philanthropic
przym. filantropiczny

philatelic
przym. filatelistyczny

philharmonia
rzecz. filharmonia

philharmonic
przym. filharmoniczny

philippin
przym. filipiński

philistee
przym. filistyński; filisterski, kołtuński

philisteo
rzecz. filistyn

philologic
przym. filologiczny

philologo
rzecz. filolog

philosophar
czas. filozofować

philosophia
rzecz. filozofia

philosophic
przym. filozoficzny

philosophicamente
przysł. filozoficznie

philosopho
rzecz. filozof

phlebotomia
rzecz. upuszczenie (puszczanie) krwi

phlebotomisar
czas. upuszczać krew

phlegma
rzecz. flegma, spokój; flegma, plwocina

phlegmatic
przym. flegmatyczny, spokojny; śluzowy

phobic
przym. [Patol.] fobiczny

phoca
rzecz. foka

phonema
rzecz. fonem

phonetic
przym. fonetyczny

phoneticamente
przysł. fonetycznie

phonic
przym. foniczny, akustyczny

phono
rzecz. dźwięk

phonobanda
taśma dźwiękowa

phonographic
przym. fonograficzny

phonographo
rzecz. fonograf

phonolithic
przym. odnoszący się do fonolitu

phonologic
przym. fonologiczny

phonologo
rzecz. fonolog

phosphatate*
przym. phosphated

phosphatic
przym. fosfatowy

phosphorescente
przym. fosforyzujący

phosphorescer
czas. fosforyzować

phosphoric
przym. fosforowy

phosphoro
rzecz. fosfor

phosphorose
przym. [Chem.] fosforowy
acido phosphorose - kwas fosforowy

photic
przym. świetlny

photo
rzecz. zdjęcie, fotografia
photo in nigro e blanco - czarno-biała fotografia; photo in (a/de) colores - kolorowe zdjęcie; photo aeree - zdjęcie lotnicze; photo de identitate - fotografia w dowodzie; photo collective - zdjęcie zbiorowe; photo de gruppo - zdjęcie grupowe; photo a posa - zdjęcie upozowane; photo de pressa - fotografia prasowa; photo matrimonial - zdjęcie małżeńskie; copia de un photo - odbitka fotograficzna; proba de un photo - odbitka fotograficzna; album de photos - album fotograficzny; apparato de photos - aparat fotograficzny; concurso de photos - konkurs fotograficzny; aggrandimento de un photo - powiększenie fotografii
facer un photo - zrobić zdjęcie; prender un photo - zrobić zdjęcie; aggrandir un photo - powiększyć zdjęcie

photocopia
rzecz. fotokopia

photocopiar
kopiować, kserować

photocopiator
rzecz. fotokopiarka, kserokopiarka

photogene
przym. fotogeniczny, generujący światło

photogenic
przym. fotogeniczny

photographar
czas. fotografować

photographia
rzecz. zdjęcie, fotografia

photographic
przym. fotograficzny

photographo
rzecz. fotograf

photogravure
rzecz. fotograwiura

photolithographia
rzecz. fotolitografia

photolithographiar
czas. fotolitografować

photostatic
przym. fotostatyczny

photosynthetic
przym. fotosyntetyczny

phototherapia
rzecz. fototerapia

phototherapic
przym. fototerapeutyczny

phototypic
przym. fototypiczny

phototypographia
rzecz. fototypografia

phototypographic
przym. fototypograficzny

phrasar
czas. [Mus.] frazować

phrase
rzecz. zdanie, fraza

phraseologia
rzecz. frazeologia

phraseologic
przym. frazeologiczny

phrenesia
rzecz. szał, szaleństwo

phrenetic
przym. szalony, oszalały, gorączkowy, frenetyczny

phrenic
przym. [Anat.] przeponowy

phrenologic
przym. frenologiczny

phrenologo
rzecz. frenolog

phrenopathic*
przym. phrenopathic

phrygie
przym. frygijski
bonetto phrygie - czapka frygijska

phylo
rzecz. gromada, plemię, ród

phylogenetic
przym. filogenetyczny

physic
przym. fizyczny

physica
rzecz. fizyka

physicamente
przysł. fizycznie

physicochimic
przym. fizykochemiczny

physiocratic
przym. fizjokratyczny

physiognomia
rzecz. fizjonomia

physiognomic
przym. fizjonomiczny

physiognomonic
przym. fizjonomiczny

physiologia
rzecz. fizjologia

physiologic
przym. fizjologiczny

physiologo
rzecz. fizjolog

physis
natura, cecha wrodzona

pi
rzecz. Pi, liczba Pi

piano
rzecz. pianino
przym. piano

picaresc
przym. awanturniczy, przygodowy, łotrzykowski

picaro
rzecz. łotrzyk, awanturnik, drań, łajdak

picca
rzecz. pik

piccante
przym. kłujący, szczypiący; gryzący, uszczypliwy, docinający; pikantny, pikanteryjny

piccar
czas. kłuć, szczypać, kąsać, żądlić; docinać, podszczypywać; pikować
piccar se - obrażać się; le vino se picca - wino kwaśnieje; piccar se de - być z czegoś dumnym; piccar (super le inimico) [Aeronaut.] - nurkować na wroga

picco
rzecz. wierzchołek (góry)

pice
rzecz. smoła

piciar
czas. smołować

piciose
przym. smolisty, smolny

pickpocket
rzecz. kieszonkowiec

picnic
rzecz. piknik

picric
przym. pikrynowy

pictor
rzecz. malarz

pictoresc
przym. malowniczy

pictoressa
rzecz. malarka

pictura
rzecz. obraz

pictural
przym. obrazowy, poglądowy, malowniczy; ilustrowany; makarski, graficzny

picturar
czas. malować, rysować; obrazować, przedstawiać

pie
przym. pobożny, oddany

piece
rzecz. sztuka (kawałek)

pietate
rzecz. pobożność; żal, litość, współczucie

pietose
przym. litościwy, współczujący

pigmentar
czas. pigmentować, kolorować pigmentem

pigmentari
przym. pigmentowy

pigmento
rzecz. barwnik, pigment

pignorar
czas. stawiać (w grze)

pignore
rzecz. zastaw, fant

pigre
przym. leniwy, próżniaczy

pigressa
rzecz. lenistwo

pila
rzecz. sterta, stos; pomost; wał, grobla

pilar
rzecz. słup, pilar, filar
czas. gromadzić, ładować, układać w stos, zwalać na kupę; depilować

pilastro
rzecz. pilaster (kolumna)

piliage
rzecz. grabież, łupiestwo, plądrowanie

piliar
czas. rabować, plądrować, grabić, łupić

piliator
rzecz. grabieżca, łupieżca, rabuś

pillula
rzecz. pigułka

pilo
rzecz. włos; sierść, owłosienie; puszek, meszek

pilose
przym. pwłosiony, włochaty, obrośnięty

pilota
rzecz. pilot

pilotage
rzecz. pilotaż

pilotar
czas. pilotować

pilula
rzecz. pigułka, pastylka

pilular
przym. pigułkowy

pimelic
przym. pimelinowy

pimentar
czas. przyprawiać zielem angielskim

pimento
rzecz. ziele angielskie

pinacee*
przym. pinaceous

pincel
rzecz. pędzel

pincelar
czas. malować pędzlem, pędzlować

pineal
przym. sosnowy
glandula pineal - szyszynka

pinee
przym. sosnowy

ping-pong
rzecz. ping-pong

pinger
czas. malować
pingite rubie - pomalowany na czerwono

pingite
przym. pomalowany

pinguin
rzecz. pingwin

pinna
rzecz. płetwa

pinnaculo
rzecz. szczyt, wierzchołek

pinnate
przym. [Bot.l pierzasty

pino
rzecz. sosna

pintada
rzecz. perliczka

pioner
przym. pionierski

pionero
rzecz. pionier

pipa
rzecz. fajka

pipar
czas. ćwierkać; świstać, gwizdać

piperacee
przym. [Bot.] pieprzowy

piperar
czas. pieprzyć, przyprawiać pieprzem

piperate
przym. pieprzny, przyprawiony pieprzem

pipere
rzecz. pieprz

pira
rzecz. gruszka

piragua
rzecz. piroga, kanoe

pirata
rzecz. pirat

piratar
czas. uprawiać piractwo, rabować; piracić, bezprawnie kopiować

pirateria
rzecz. piractwo

pirouettar
czas. robić piruety

pirouette
rzecz. piruet

pisca
rzecz. rybołówstwo

piscar
czas. łowić ryby

piscator
rzecz. rybak

piscatori
przym. rybacki, wędkarski

pisce
rzecz. ryba

pisceria
rzecz. rybołówstwo

piscicultura
rzecz. hodowla ryb

pisciforme
przym. w kształcie ryby

piscina
rzecz. basen

piscivore
przym. rybożerny

piscose
przym. rybny, obfitujący w ryby

pisiforme
przym. w kształcie grochu, groszkowaty

piso
rzecz. groszek

pista
rzecz. bieżnia, tor, pas, ścieżka, trasa; trop

pistacia
rzecz. pistacja

pistillar
przym. [Bot.] słupkowy

pistillifere*
przym. [Bot.] pistilliferous

pistillo
rzecz. [Bot.] słupek

pistola
rzecz. pistolet

pitagoric
przym. pitagorejski

pizza
rzecz. pizza

placa
rzecz. dysk; płyta; plakietka

placabile
przym. do załagodzenia, łagodny

placar
czas. łagodzić, uspokajać; platerować, okładać płytami, opancerzać

placard
rzecz. plakat

placardar
czas. rozlepiać, naklejać, wywieszać (plakaty)

placatori
przym. łagodzący, pojednawczy, uspokajający

placente
przym. przyjemny

placer
czas. podobać się
rzecz. przyjemność, uciecha
con placer - z przyjemnością

placia
rzecz. plac; miejsce
placia de parada - plac defiladowy

placiar
czas. lokować, umieszczać, plasować

placide
przym. łagodny, spokojny, pogodny

plaga
rzecz. rana; plaga, zaraza, pomór, utrapienie

plagar
czas. ranić, kaleczyć, urażać; nękać, dręczyć, trapić

plagia
rzecz. plaża

plagiar
czas. plagiatować, popełniać plagiat

plagiato
rzecz. plagiat

plagiator
rzecz. plagiator

plagio
rzecz. plagiat

plaid
rzecz. [Ang. wym. pled] pled

plan
przym. płaski, gładki, równy; prosty, zrozumiały, oczywisty

plana
rzecz. płaszczyzna; równina

planar
czas. planować; wygładzać; ślizgać się; szybować, unosić się, zawisać

planator
rzecz. planista; szybowiec, ślizgowiec

planca
rzecz. półka; deska

plancto
rzecz. narzekanie, skarga, lament

plancton
rzecz. plankton

planeta
rzecz. planeta

planetari
przym. planetarny

planetario
rzecz. planetarium

planger
czas. (se de) uskarżać się (na), narzekać

planificar
czas. planować

planificate
przym. planowy, planowany, zaplanowany

planification
rzecz. planowanie

planimetria
rzecz. planimetria

planispheric
przym. planisferyczny

plano
rzecz. plan, schemat, projekt; płaszczyzna, powierzchnia

planta
rzecz. roślina

plantaginacee*
przym. [Bot.] plantaginaceous

plantar
czas. sadzić, plantować, obsadzać
przym. [Anat.] plantar, sole plantar

plantation
rzecz. plantacja

plasma
rzecz. plazma

plastic
przym. plastikowy; plastyczny, podatny

plastico
rzecz. plastik

platanacee
przym. platanowce

platano
rzecz. platan

plateau
rzecz. równina

platinar
czas. pokrywać platyną

platinifere
przym. zawierający platynę

platino
rzecz. platyna

platinoide
przym. platynowcowy

platitude
rzecz. pospolitość, płaskość

platonic
przym. platoniczny; platoński
amor platonic - miłość platoniczna

platonisar*
czas. to Platonize

platta
rzecz. płyta

platte
przym. płaski

platteforma
rzecz. peron; platforma

platto
rzecz. danie; talerz

platycephale
przym. [Med., Antropol.] płaskogłowy

platycephalia
rzecz. płaskogłowie, platycefalia

platypode
przym. 1. [Med.] płaskostopy

platypodia
rzecz. płaskostopie

platyrrhin
przym. [Zool., Antropol.] płaskonosy

platyure
przym. [Zool.] płaskoogonowy

plauder
czas. oklaskiwać, bić brawo, robić aplauz; pochwalać, przyklaskiwać

plausibile
przym. wiarygodny, prawdopodobny, do przyjęcia

plebe
rzecz. lud, plebs

plebeie
przym. plebejski

plebeisar
czas. czynić plebejskim

plebiscitari
przym. plebiscytowy

plebiscito
rzecz. plebiscyt

pleistocen
przym. [Geol.] plejstoceński

pleistoceno
rzecz. plejstocen

plen
przym. pełny
plen de vita - pełen życia

plenar
czas. wypełniać, pełnić; napełniać, zapełniać

plenari
przym. plenarny; całkowity, pełny

plenate
przym. wypełniony

plenilunar
przym. dotyczący pełni księżyca

plenipotentia
plenipotencja, pełnomocnictwo

plenipotentiari
przym. pełnmocny

plenmente
przysł. w pełni, całkowicie

pleonastic
przym. pleonastyczny

pleura
rzecz. opłucna

pleural
przym. opłucnowy

pleuritic
przym. z zapaleniem opłucnej

plica
rzecz. fałda, zakładka, plisa

plicante
przym. giętki, podatny, zgodliwy, ulegający wpływom

plicar
czas. składać (list, kartkę), zwijać, plisować; zginać, zaginać, zakrzywiać
plicar se - zginać się, schylać się

pliocen
przym. [Geol.] plioceński

plioceno
rzecz. pliocen

plorar
czas. płakać

plu
bardziej, więcej, plus

pluma
rzecz. pióro

plumar
czas. skubać oskubywać, wyrywać

plumate
przym. pierzasty, upierzony

plumbar
czas. plombować

plumbee
przym. ołowiany

plumbic
przym. ołowiowy

plumbifere
przym. tworzący ołów

plumbo
rzecz. ołów

plumose
przym. pierzasty

plural
przym. liczny, mnogi
rzecz. liczba mnoga

pluralisar
czas. tworzyć liczbę mnogą

pluralitate
rzecz. pluralizm, wielość

plure
liczni, kilka

plure vices
wiele razy

plures
wielu, wiele, kilkoro

pluricentenne
przym. wielusetletni

plurilingual
przym. wielojęzyczny

plurilinguismo
rzecz. wielojęzyczność

plurilocular
przym. [Bot., Zool.] wielomiejscowy

plurime
wiele, wielu, liczne

plurimilenne
przym. wielotysiącletni

plurimo
przeważnie, zwykle, po większej części

plurinational
przym. wielonarodowy

plurinominal
przym. wielomianowy

plurivoc
przym. wieloznaczny

plus
plus; więcej; bardziej

plus alte
wyższy

plus basse
niższy

plus ben
lepiej

plus bon
lepszy

plus de
więcej

plus grande
większy

plus juvene
młodszy

plus mal
gorszy

plus o minus
bardziej czy mniej

plus parve
mniejszy

plus que
bardziej niż

plus que probabile
bardziej niż prawdopodobne., że

plus tosto
raczej; chętniej; ściślej mówiąc; wcześniej

plus vetere
starszy

plustosto
raczej, prędzej

plutocratic
przym. plutokratyczny

plutologic*
przym. plutological

plutonic
przym. [Geol.] plutoniczny

plutonie
przym. plutoniczny

plutosto
raczej; chętniej; ściślej mówiąc

pluver
czas. padać (deszcz)

pluvia
rzecz. deszcz

pluvial
przym. deszczowy

pluviose
przym. deszczowy, dżdżysty

pneuma
rzecz. wiatr, dech; dusza, duch

pneumatic
przym. pneumatyczny

pneumatico
rzecz. opona

pneumatologic
przym. pneumatologiczny

pneumonia
rzecz. zapalenie płuc

pneumonic
przym. płucny

poc
niewiele

poco
mało, niewiele

poco a poco
stopniowo

podagra
podagra, skaza moczanowa, artretyzm stawów w nogach

podical
przym. pośladkowy

podice
rzecz. pośladek

poema
rzecz. poemat

poesia
rzecz. poezja

poeta
rzecz. poeta

poetessa
rzecz. poetka

poetic
przym. poetycki

poetisar
czas. pisać wiersze, układać wiersze, wyrażać wierszem; poetyzować

poikilothermal
przym. zimnokrwisty

pointer
rzecz. pointer (pies)

pois
potem, później, następnie, od tego czasu

polac
przym. polski

polar
przym. polarny; biegunowy

polarisar
czas. polaryzować

polarisation
rzecz. polaryzacja

polaritate
rzecz. spolaryzowanie

polemic
przym. polemiczny

polemica
rzecz. polemika

polemisar
czas. polemizować, spierać się

polemista
rzecz. polemista

policia
rzecz. policja
policia del mores - policja obyczajowa; policia municipal - policja municypalna; policia secrete - tajna policja;

policiar
czas. utrzymywać porządek, patrolować, pełnić służbę policyjną

policiari
przym. policyjny
stato policiari - państwo policyjne

policiera
rzecz. policjantka

policiero
rzecz. policjant

polio
rzecz. poliomyelitis, polio, paraliż dziecięcy

poliomyelitis
rzecz. poliomyelitis, polio, paraliż dziecięcy

polir
czas. polerować

polissa
rzecz. polisa

politburo
rzecz. biuro polityczne, politbiuro

polite
przym. uprzejmy, grzeczny, miły

politessa
rzecz. grzeczność, uprzejmość

politic
przym. polityczny

politica
rzecz. polityka

politico
rzecz. polityk

polka
rzecz. polka (taniec)

polkar
czas. tańczyć polkę

pollice
rzecz. kciuk

polline
rzecz. pyłek

pollinic
przym. [Bot.] pyłkowy

pollinifere
przym. pyłkonośny

pollinisar
czas. [Bot.] zapylać

polluer
czas. zanieczyszczać, skażać; bezcześcić, kalać, profanować

polluite
przym. zanieczyszczony

pollute
przym. zanieczyszczony

pollution
rzecz. zanieczyszczenie; polucja

polo
rzecz. biegun; polo (gra)

polonese
przym. polski
rzecz. język polski; Polak

poltron
rzecz. tchórz

polyandre
przym. wielopręcikowy, poliandryczny

polyatomic
przym. [Chem.] wieloatomowy

polychete*
przym. [Zool.] polychaetous

polychromatic
przym. polichromiczny, wielobarwny

polychrome
przym. polichromowy, wielobarwny

polychromia
rzecz. polichromia

polygame
przym. poligamiczny, wielożenny

polygamic
przym. wielopłciowy

polyglotta
rzecz. poliglota

polyglotte
przym. wielojęzyczny

polygon
przym. wielokątny

polygonal
przym. wielokątny

polygono
rzecz. wielokąt

polyhedre
przym. wielościenny

polyhedric
przym. wielościenny

polyhedro
rzecz. wielościan

polylineal
przym. wieloliniowy

polymere
przym. [Chem.] polimeryczny, wielodzielny, wieloczłonowy

polymerisar
czas. [Chem.] polymeryzować

polymero
rzecz. polimer

polynesian
przym. polinezyjski

polynomial
przym. wielomianowy

polynomic
przym. wielomianowy

polynomie
przym. [Algeb.] wielomianowy

polynomio
rzecz. wielomian

polyphone
przym. polifoniczny, wielogłosowy

polyphonia
rzecz. polifonia

polyphonic
przym. polifoniczny

polypropylene
rzecz. polipropylen

polysyllabe
przym. wielozgłoskowy

polysynthetic
przym. polisyntetyczny

polytechnic
przym. politechniczny

polytheismo
rzecz. politeizm, wielobóstwo

pomacee
przym. jabłkowy

pomadar
czas. pomadować

pomeran
przym. pomorski

pomifere
przym. rodzący jabłka

pomiforme*
przym. w kształcie jabłka

pomo
rzecz. jabłko

pomologic
przym. pomologiczny

pompa
rzecz. pompa, uroczystość

pompa funebre
rzecz. uroczysty pogrzeb

pompelmus
rzecz. grejpfrut

pompose
przym. wspaniały, pompatyczny

ponderabile
przym. ważki; dający się zważyć

ponderal
przym. wagowy

ponderar
czas. rozważać, przemyśliwać

ponderation
rzecz. ważenie; rozważanie, namysł, przemyśliwanie

ponderose
przym. ciężki, nieruchawy, ociężały

poner
czas. kłaść, stawiać, sadzać; zachodzić, kłaść się (słońce)
poner minas - stawiać miny; poner ovos - robić jajka sadzone; poner un cablo - kłaść kabel; poner le fundamentos de - kłaść fundamenty (czegoś); poner le punctos super le i(s) - stawiać kropkę nad "i"; poner le accento super - stawiać na czymś akcent; poner le base de - tworzyć bazę czegoś; poner un pedica - zastawiać sidła; poner un trappa - zastawić pułapkę; poner le pede - postawić stopę; poner un avion - posadzić samolot; poner le regulas - ustanawiać reguły; poner un question - stawiać pytanie; poner limites - stawiać granice, bariery; poner su candidatura - wystawiać swoją kandydaturę; poner se a (facer) - brać się za coś; poner se - zachodzić (słońce); le sol se pone - słońce zachodzi; le luna se pone - księżyc zachodzi; le poner del sol - zachód słońca; al poner del sol - o zachodzie słońca; poner in marcha/in movimento - startować, uruchamiać; poner se in marcha - ruszać, wyruszać, ruszać w drogę; poner le motor in marcha - uruchamiać silnik; poner se al labor/travalio - brać się do roboty, brać się do pracy; poner in circulation - wstawiać do obiegu; poner extra le lege - stawiać poza prawem; poner in scena - inscenizować; poner se de accordo - ugodzić się, pogodzić się, ułożyć się; poner a morte - skazywać na śmierć; poner a dieta - nakładać dietę; poner in dubita - stawiać w wątpliwość; poner fin a - kłaść czemuś koniec; poner in periculo - narażać na niebezpieczeństwo; poner in ordine - porządkować; poner in evidentia/in relievo - podkreślać, uwydatniać; poner le tabula - nakładać na stół, zastawiać stół; poner veto - stawiać weto; poner su veto - stawiać weto; poner un marca - stawiać znak; poner difficultates - sprawiać trudności; poner in libertate - puścić na wolność, uwolnić; poner le question - stawiać pytanie; mitter se/poner se al labor - brać się do pracy; poner (un cosa) in dubita - podawać (coś) w wątpliwość; poner foco a- podkładać ogień pod; poner foco al pulvere- wkładać lont do prochu; poner se del parte de un persona - stawać po czyjejś stronie; poner in uso - oddawać do użytku

pontar
czas. przerzucać most, stawiać most

ponte
rzecz. most

ponte suspension
rzecz. most wiszący

pontifical
przym. papieski

pontificar
czas. sprawować pontyfikat; wyrażać się pompatycznie

pontificato
rzecz. pontyfikat

pontifice
rzecz. papież, pontifex

ponton
rzecz. ponton

poplo
rzecz. topola

populaceo
rzecz. hołota, hałastra

popular
czas. zaludniać
przym. ludowy; popularny

popularisar
czas. popularyzować

popularisation
rzecz. popularyzacja

popularitate
rzecz. popularność

populate
przym. zaludniony, zamieszkały

population
rzecz. ludność; populacja

populo
rzecz. lud

populose
przym. gęsto zaludniony, ludny

por
dla

por le instante
chwilowo

por sempre
na zawsze

porcellana
rzecz. porcelana

porcellanari
przym. porcelanowy

porcin
przym. świński

porco
rzecz. świnia; wieprzowina

porifere
przym. [Zool] porowaty

pornographia
rzecz. pornografia

pornographic
przym. pornograficzny

pornographo
rzecz. pornograf

poro
rzecz. por, otworek

porose
przym. porowaty, gąbczasty

porphyric
przym. porfirowy

porque
dlaczego, z jakiego powodu

porracee
przym. w kolorze pora

porro
rzecz. por [Bot.]

porta
rzecz. brama, drzwi
porta balanciante – drzwi wahadłowe; porta-tourniquet - drzwi obrotowe

porta-bagages
rzecz. bagażnik

porta-voce
rzecz. rzecznik

portaaeroplanos
rzecz. lotniskowiec

portabile
przym. przenośny

portafolio
rzecz. portfel

portamoneta
rzecz. portmonetka

portar
czas. nosić, wnosić, przenosić
portar le nomine - nosić imię; portar remedio - zaradzić; portar un littera - dostarczyć list; portar un uniforme - nosić mundur

portata
rzecz. koszyk, klatka

portator
rzecz. (1). tragarz, przenoszący, nośnik
portator de aqua - woziwoda; portator de bagages - bagażowy
nośnik; portator de jornales - gazeciarz; portator de telegrammas - roznosiciel telegramów; portator de carbon - węglarz; portator de germines/bacillos - nosiciel bakcyli; portator de torcha - niosący pochodnię; missile/rocchetta portator - środek przenoszenia rakiet
(2). okaziciel, posiadacz
portator de un passaporto - właściciel paszportu; portator de berillos - noszący okulary; portator de effectos - posiadacz papierów wartościowych; portator de un licentia - posiadacz licencji; pagabile al portator - płatny na okaziciela; obligation al portator - obligacja na okaziciela; action al portator - akcja na okaziciela; cheque al portator - czek na okaziciela

portavoce
rzecz. rzecznik; megafon, tuba

portender
czas. zapowiadać, zwiastować

portentose
przym. ogromny, kolosalny, wielki, monstrualny

portero
rzecz. bramkarz; odźwierny, portier

portion
rzecz. porcja

porto
rzecz. port

portrait
rzecz. portret

portraitar
czas. (wym. portretar) portretować

portuari
przym. portowy

portugese
przym. portugalski

posa
rzecz. poza

posar
czas. pozować

position
rzecz. pozycja
ganiar un position - zdobyć pozycję

positionar
czas. pozycjonować

positive
przym. pozytywny; dodatni

posseder
czas. mieć, posiadać; owładnąć

possedite
przym. posiadany; owładnięty

possession
rzecz. posiadanie; posesja, posiadłość; owładnięcie
esser in possession de - być w posiadaniu (czegoś)
haber in su possession - mieć w swoim posiadaniu
prender possession de - brać (coś) w posiadanie
entrar in possession de - wejść w posiadanie (czegoś)
possessiones - posiadłości

possessiones
rzecz. posiadłości

possessive
przym. dzierżawczy; własnościowy

possessor
rzecz. posiadacz, właściciel

possessori
przym. dotyczący własności, posesoryjny

possibile
przym. możliwy

possibilemente
przysł. być może

possibilitate
rzecz. możliwość

post
potem; za; po

post Christo
po Chrystusie

post alicun dies
po kilku dniach

post alicun tempore
po jakimś czasie

post le fin
po zakończeniu

post le tempore
po czasie

post meridie
po południu

post plure annos
po wielu latach

post que
ponieważ, jako że

post toto
mimo wszystko

post un mense
za miesiąc

post-nascite
pogrobowiec

posta
rzecz. poczta
posta aeree - poczta lotnicza; posta central - poczta główna; posta electronic - poczta elektroniczna; posta per avion - poczta lotnicza; posta restante - poste restante; posta-stampa - pieczęć

postal
przym. pocztowy

postar
czas. nadawać (list); obsadzać, wyznaczać

postbellic
przym. powojenny

postdatar
czas. postdatować

postdeman
pojutrze

postdiluvian
przym. po potopie

poste que
ponieważ, jako że

postea
potem; za; po

postere
przym. kolejny, późniejszy, następny

posterior
przym. kolejny, późniejszy, następny; tylny

posteriormente
przysł. później, dalej

posteritate
rzecz. potomność

postero
rzecz. listonosz, poczciarz

postglacial
przym. polodowcowy

postguerra
rzecz. okres powojenny

postguerral
przym. powojenny

posticie
przym. udawany, fałszywy, symulowany, pozorny, oszukańczy

postmeridian
przym. popołudniowy

postmeridie
rzecz. popołudnie

posto
rzecz. stanowisko, posterunek

posto de pumperos
rzecz. straż pożarna

postoperatori
przym. pooperacyjny

postponer
czas. odraczać, przekładać

postposition
rzecz. postpozycja, umieszczenie z tyłu

postpositive
przym. [Gram.] postpozycyjny, umieszczony z tyłu

postquam
skoro tylko, jak tylko, po tym jak

postscripto
rzecz. postscriptum

postular
czas. postulować

postulato
rzecz. postulat

postume
przym. pośmiertny, pogrobowy

postura
rzecz. postura

posturar
czas. ustawiać, pozować, przybierać pozę

potabile
przym. pitny

potar
czas. pić

potassa
rzecz. potaż

potassic
przym. potasowy

potentato
rzecz. potentat

potente
przym. potężny, mocny

potentia
rzecz. potencja; potęga, moc; mocarstwo; potęga (mat.)

potential
przym. potencjalny; potęgowy (mat.)
rzecz. potencjał

potentialitate
rzecz. możliwość

potentialmente
przym. potencjalnie

potentissime
przym. bardzo potężny

potentissimemente
przysł. bardzo potężnie

poter
czas. móc, być w stanie
rzecz. władza, moc, potęga
mantener in poter - utrzymywać u władzy

poter de negotiar
rzecz. siła przetargowa

potesser
być może

potestate
rzecz. potęga, władza, moc

potius
raczej; chętniej; ściślej mówiąc

potto
rzecz. wyroby garncarskie, gliniany garnek

pourboir
rzecz. pourboir, napiwek

povre
przym. biedny
rzecz. biedak

povressa
rzecz. bieda, ubóstwo

povretto
rzecz. biedak, bidulek

practic
przym. praktyczny

practica
rzecz. praktyka

practicabile
przym. praktyczny, zdatny do użycia; przejezdny, do przejścia

practicamente
przysł. praktycznie

practicante
rzecz. praktykant, uczeń; praktykujący

practicar
czas. praktykować, uprawiać

practicate
przym. praktykowany, uprawiany

pragma
rzecz. czyn, uczynek, postępek; biznes, interes

pragmatic
przym. pragmatyczny

pragmaticamente
przysł.. pragmatycznie

pragmatismo
rzecz.. pragmatyzm

pragmatista
rzecz.. pragmatyk

prander
czas. jeść lunch, jeść obiad

prandio
rzecz. obiad

prato
rzecz. łąka

prave
przym. nieuczciwy, oszukańczy; przewrotny, perwersyjny, zepsuty, wyuzdany

pre
cząstka słowotwórcza pre- = -pre, przed
z przodu, na przedzie; przed

preambular
czas. tworzyć preambułę, pisać przedmowę

preambulo
rzecz. preambuła, przedmowa

precar
czas. prosić, upraszać; modlić się
precar con fervor - modlić się żarliwie

precari
przym. niepewny, wątpliwy

precaria
rzecz. modlitwa

precaution
rzecz. środek ostrożności

prece
rzecz. modlitwa; prośba, błaganie

precedente
rzecz. precedens
przym. poprzedzający

precedentia
rzecz. pierwszeństwo, precedencja; precedens
sin precedentia - bez precedensu
dar precedentia - udzielić pierwszeństwa
haber precedentia - mieć pierwszeństwo

preceder
czas. poprzedzać

precedite
przym. poprzedzany

preceptive
przym. przykazujący, nakazujący

precepto
rzecz. przykazanie, nakaz, prawidło, przepis
precepto de decalogo – przykazanie (z dekalogu)

prechristian
przym. przedchrześcijański

preciar
czas. wyceniać; cenić, przywiązywać znaczenie

precider
czas. wycinać, usuwać

precio
rzecz. (1). cena, koszt, stawka, odpłatność
accordo de precios - porozumienie cenowe, zmowa cenowa; augmento de precios - wzrost cen, podwyższenie cen; battalia de precios - wojna cenowa; calculo del precios - kalkukacja cenowa; cartel de precios - karel cenowy; catalogo de precios - katalog cen, cennik; diminution de precios - zmniejszanie cen; etiquetta de precio - etykieta z ceną, nalepka z ceną; evolution del precios - ewolucja cen; fluctuation de precios - fluktuacja cen; guerra de precios - wojna cenowa; index de precios - indeks cen; indice de precios - indeks cen; lista de precios - cennik, lista cen; magazin a precios reducite - sklep z obniżonymi cenami; mechanismo del precios - mechanizm cenowy; movimento de precios - ruch cen; nivello de precios - poziom cen; oscillation de precios - oscylacja cen, oscylowanie cen; politica de precios - polityka cenowa; precio agricultural - cena rolna; precio astronomic - astronomiczna cena; precio avantagiose - korzystna cena; precio brute - cena brutto; precio consiliate - cena zalecana; precio de apertura - cena otwarcia; precio de bursa - cena giełdowa; precio de fabrica - cena fabryczna; precio de catalogo - cena katalogowa; precio de emission - cena emisyjna; precio de favor - korzystna cena; precio de introduction - wstępna cena; precio de garantia - gwarantowana cena; precio de limine - cena graniczna; precio de location - cena wynajmu; precio de mercato - cena rynkowa; precio de vendita - cena sprzedażna; precio demandate - żądana cena; precio currente - cena bieżąca; precio derisori - śmieszna cena, , śmiesznie niska cena; precio exorbitante - wygórowana cena, nadmierna cena; precio fixe - stała cena; precio irrisori - śmieszna cena, śmiesznie niska cena; precio maximal - maksymalna cena; precio maxime - cena maksymalna; precio medie - połowa ceny, pół ceny; precio minimal - cena minimalna; precio minime - cena minimalna; precio modic - umiarkowana cena, przystępna cena; precio moderate - umiarkowana cena; precio nette - cena netto; precio unitari - jednolita cena; precio usurari - cena lichwiarska; precios competitive - konkurencyjne ceny; precios concurrential - konkurencyjne ceny; reduction de precios - redukcja cen; spiral del precios - spirala cenowa; stabilisation del precios - stabilizacja cen; tabula de precios - cennik, taryfa;
a bon precio - po dobrej cenie, tanio; a medie precio - za pół ceny; a medietate de precio - za pół ceny; a necun precio - za żadną cenę; a precio basse - tanio, po niskiej cenie; a precio de costo - za cenę kosztu, po cenie kosztu; a precio reducite - po obniżonej cenie, po zredukowanej cenie; a precio vil - tanio, niedrogo, po podłej cenie; a qualcunque precio - po jakiejkolwiek cenie; a tote precio - za wszelką cenę; al precio de - za cenę (czegoś); sin precio - bezcenny;
abassar le precios - obniżyć ceny; altiar le precios - podwyższyć ceny; augmentar le precios - podwyższyć ceny; bassar le precios - obniżać ceny; blocar le precios - zamrażać ceny; comprar a precio de fabrica - kupować po cenie fabrycznej; diminuer le precios - zmniejszać ceny; le precios monta - ceny idą w górę, ceny pną się do góry; pagar un alte precio - zapłacić wysoką cenę; pro le precio de - za cenę (czegoś); reducer le precios - redukować ceny;
(2). nagroda
precio Nobel - nagroda Nobla; conceder un precio - przydzielić nagrodę; ganiar un premio - zdobyć nagrodę

preciose
przym. cenny, wartościowy

precipitar
czas. (se) rzucić się, pospieszyć się; rzucać, wyrzucać, zrzucać, strącać, spychać; skraplać się

precipitate
przym. gwałtowny, pospieszny, nagły

precipitatemente
przysł. pospiesznie, prędko

precipite
przym. gwałtowny, na złamanie karku, na oślep

precipitio
rzecz. przepaść, urwisko, klif

precipitose
przym. stromy, urwisty, spadzisty

precisar
czas. precyzować

precise
przym. precyzyjny, dokładny

precisemente
przysł. precyzyjnie, dokładnie

precision
rzecz. precyzja

precitate
przym. wyżej wymieniony, wcześniej cytowany

precoce
przym. wczesny, niedojrzały, przedwczesny

precocemente
przysł. przedwcześnie

precognoscer
czas. z góry znać

precolumbian
przym. prekolumbijski

preconciper
czas. z góry przyjmować, uprzedzać się

preconcipite
przym. powzięty z góry, wyobrażony wcześniej

precursor
rzecz. prekursor

precursori
przym. prekursorski

preda
rzecz. łup, zdobycz

predar
czas. plądrować, łupić, rabować, grabić

predecessor
rzecz. prekursor, przodek, poprzednik

predefinir
czas. predefiniować

predefinite
przym. predefiniowany

predestinar
czas. predestynować

predeterminar
czas. z góry postanawiać, z góry określać, predeterminować

predicar
czas. ogłaszać, anonsować, proklamować; głosić kazanie, kazać
predicar in le deserto - wołać na puszczy

predication
rzecz. kazanie

predicato
rzecz. orzeczenie, predykat

predicator
rzecz. kaznodzieja

predicer
czas. przepowiadać, przewidywać

predicite
przym. przewidziany

prediction
rzecz. przepowiednia, przewidywanie; predykcja

predilection
rzecz. predylekcja, skłonność

predisponer
czas. predysponować

predisposition
rzecz. predyspozycja

predominante
przym. przeważający, dominujący

predominantemente
przysł. przeważająco, dominująco

predominar
czas. dominować, przeważać

predomination
rzecz. dominacja, wyższość, przewaga

preeminente
przym. przeważający, górujący

preestablir*
czas. to preestablish

preexistente
przym. uprzednio istniejący

preexister
czas. istnieć uprzednio

prefaciar
czas. poprzedzać przedmową

prefacio
rzecz. przedmowa

prefectoral*
przym. prefectoral, prefetorial

preferente
przym. uprzywilejowany

preferentia
rzecz. preferencja, wybór

preferential
przym. preferencyjny, uprzywilejowany

preferer
czas. preferować, woleć

preferibile
przym. lepszy, bardziej odpowiedni

preferibilemente
przysł. lepiej, raczej, bardziej odpowiednio

preferite
przym. preferowany

prefiger
czas. umieszczać z przodu, umieszczać na wstępie

prefigurar
czas. wyobrażać sobie z góry, zapowiadać, zwiastować

prefiguration
rzecz. zapowiedź, wyobrażenie z góry

prefinir*
czas. to set a time limit for

prefixar
czas. umieszczać z przodu, umieszczać na wstępie

prefixo
rzecz. prefiks, przedrostek

preglacial
przym. przedlodowcowy

pregnante
przym. brzemienny, znaczący, płodny; ciężarny

pregnantia
rzecz. ciąża

pregnar
czas. nasycać, zapładniać, wpajać, impregnować

prehensile
przym. chwytny

prehistoria
rzecz. prehistoria

prehistoric
przym. prehistoryczny

prejudicar
czas. z góry osądzać, uprzedzać się; krzywdzić, przynosić szkodę

prejudicate
przym. przesądzony

prejudicial
przym. krzywdzący, szkodliwy, powodoujący uszczerbek

prejudiciar
czas. krzywdzić, przynosić szkodę

prejudicio
rzecz. przesąd, uprzedzenie

prelatic
przym. prałacki

prelato
rzecz. prałat

preliminar
przym. wstępny, preliminarny

preluder
czas. wprowadzać, poprzedzać, zapowiadać, stanowić wstęp, stanowić preludium

preludiar
czas. [Mus.] grać preludium

prematur
przym. przedwczesny, niedojrzały

premeditar
czas. obmyślać, planować

premeditate
przym. zaplanowany, rozmyślny, z premedytacją, przemyślany uprzednio

premeditation
premedytacja

premer
czas. naciskać, uciskać, wywierać nacisk

premiar
czas. premiować

premiere
rzecz. premiera

premio
rzecz. premia, nagroda
reciper un premio - dostać nagrodę

premissa
rzecz. przesłanka, założenie

premitter
czas. zakładać, przyjmować

premoner
czas. przestrzegać, uprzedzać

premonitori
przym. ostrzegawczy

premunir
czas. wzmacniać
premunir se - powziąć środki ostrożności

prenatal
przym. prenatalny, przed urodzeniem

prender
czas. (1). brać, chwytać
prender armas - chwytać za broń; prender un medicamento - brać lekarstwo; prender le parola - zabierać głos; prender un photo(graphia) - robić zdjęcie; prender in possession - brać w posiadanie; prender le poter - obejmować władzę; prender multe tempore - zabierać mnóstwo czasu; prender parte in - brać udział w; prender cura de - dbać, brać pod opiekę; prender frigido - zaziębić się; prender al hamo - brać na hak; prender a bordo - brać na pokład; prender a credito - brać na kredyt; prender un banio - brać kąpiel; prender exemplo de - brać przykład z; prender femina - brać (sobie) kobietę; prender le fuga - rzucać się do ucieczki; prender lectiones - brać lekcje; prender le occasion - chwytać okazję, wykorzystać okazję; prender al parola - chwytać za słowa; prender al serio - brać na serio; prender avantage de un cosa - czerpać z czegoś korzyść; prender congedo - pożegnać się; prender consilio de - zasięgać czyjejś rady; prender foco - zająć się ogniem, zapalić się; prender in consideration - brać pod uwagę; prender un ducha - brać prysznic; prender le aer - nabierać powietrza; prender le partito de - stanąć po czyjejś stronie; prender se le un le altere al capillos - złapać się za łby; prender le tauro per le cornos - brać byka za robi; prender le traino - złapać pociąg; prender le temperatura de un persona - zmierzyć komuś temperaturę; prender cognoscentia de - zapoznawać się z; prender corage - nabrać odwagi; prender reposo - brać odpoczynek
(2). podejmować, przedsiębrać, przyjmować
prender mesuras - przedsiębrać kroki; prender le initiativa - przejmować inicjatywę; prender precautiones - podejmować środki ostrożności; prender un posa - przyjmować pozę; prender un attitude - przyjmować postawę; prender le offensiva - podejmować ofensywę; prender le habitude - nabierać zwyczaju; prender passos - przesięwziąć kroki; prender un decision - podejmować decyzję; prender iniciativas - podejmować inicjatywy

prendibile
przym. do zdobycia

prendita
rzecz. wzięcie; powzięcie

prendite
przym. wzięty; powzięty

prenomine
rzecz. imię

preoccupante
przym. absorbujący

preoccupar
czas. zajmować, absorbować; martwić

preoccupate
przym. zajęty, zaabsorbowany; zmartwiony

preoccupation
rzecz. zajęcie, zaabsorbowanie; przesąd, uprzedzenie

preopinar*
czas. to express one's opinion first

preordinar
czas. przeznaczać, rozstrzygać z góry

preparar
czas. przygotowywać; preparować

preparate
przym. przygotowany

preparation
rzecz. przygotowanie

preparative
przym. przygotowawczy

preparatori
przym. przygotowawczy

preponderante
przym. przeważający, dominujący

preponderantia
rzecz. przewaga

preponderar
czas. przeważać, przewyższać, górować

preponer
czas. stawiać z przodu

preposition
rzecz. przyimek

prepositional
przym. przyimkowy

prepositive
przym. [Gram.] umieszczany z przodu, prepozycyjny

preposterar
czas. obracać, odwracać, wywracać, nicować

prepostere
przym. odwrócony, przeciwny

prepotente
przym. potężny, przepotężny

prepotentia
rzecz. przewaga, wyższość

presage
przym. proroczy

presagio
rzecz. wróżba, przepowiednia; przeczucie

presagir
czas. wróżyć, przepowiadać

presbyopia
rzecz. [Med.] krótkowzroczność

presbyopic
przym. [Med.] dalekowzroczny

presbyte
przym. [Med.] dalekowzroczny

presbyteral
przym. prezbiterski

presbyterian
przym. prezbiteriański

presbytero
rzecz. prezbiter

presciente
przym. wiedzący z góry, przewidujący, przezorny

prescriber
czas. zalecać, nakazywać; przepisywać, ordynować (lek); przedawniać się, ulegać przedawnieniu

prescriptibile
przym. ulegający przedawnieniu

prescription
rzecz. recepta

presentabile
przym. dobrze się prezentujący, znośny

presentar
czas. prezentować, przedstawiać; stanowić

presentation
rzecz. prezentacja, przedstawienie

presente
przym. obecny, teraźniejszy; niniejszy

presentemente
przysł. obecnie, teraz

presentia
rzecz. obecność

presential*
przym. presential

presentimento
rzecz. przeczucie

presentir
czas. mieć przeczucie

presertim
szczególnie, zwłaszcza, przede wszystkim

preservar
czas. zachowywać, przechowywać; chronić

preservate
przym. zachowany

preservation
rzecz. stan zachowania, zakonserwowanie; ochrona

preservative
przym. ochronny, zabezpieczający, konserwujący, zapobiegawczy

presidente
rzecz. przewodniczący, prezes; prezydent
presidente ministro - premier, prezes rady ministrów

presidentia
rzecz. przewodnictwo, prezydencja; prezydentura

presidential
przym. prezydencki, prezesowy

presider
czas. przewodniczyć

presidial
przym. prezydialny

presidio
rzecz. prezydium

presigno
rzecz. oznaka

pressa
rzecz. prasa (gazety); drukowanie; prasa (urządzenie); pośpiech; tłum
haber pressa - spieszyć się

pressa de imprimer
rzecz. prasa drukarska

pressar
czas. naciskać, wyciskać; drukować
pressar un button - nacisnąć przycisk; pressar un citro - wycisnąć cytrynę; pressar un spongia - wycisnąć gąbkę

pression
rzecz. (1). ciśnienie, nacisk;
pression arterial/arteriose - ciśnienie tętnicze; pression del sanguine - ciśnienie krwi; pression critic - ciśnienie krytyczne; pression de 5 atmospheras - ciśnienie 5 atmosfer; pression atmospheric - ciśnienie atmosferyczne; pression osmotic - ciśnienie osmotyczne; pression ascendente - wzrastające ciśnienie; pression de gas - ciśnienie gazu; indicator de pression - ciśnieniomierz, wskaźnik ciśnienia; pression de piston - ciśnienie tłoka; pression de vapor - ciśnienie pary wodnej; pression del pneu(matico) - ciśnienie w oponie; cabina sub/a pression - kabina ciśnieniowa; caldiera sub pression - kocioł pod ciśnieniem; [Meteo] basse/alte pression - niskie/wysokie ciśnienie; [Meteo] zona/area de basse/alte pression - strefa niskiego/wysokiego ciśnienia; ager sub le pression del circumstantias - działać pod presją okoliczności; regulator de pression - regulator ciśnienia; resistentia al pression - opór wobec ciśnienia; augmentar le pression - zwiększać ciśnienie; differentia de pression - różnica ciśnienia; succumber/ceder al pression - ulegać/ustępować ciśnieniu
(2). presja, nacisk
gruppo de pression - grupa nacisku; medio de pression - środek nacisku; ceder al pression - ustąpić pod naciskiem; facer/exercer un pression super - wywierać nacisk na

presso
blisko, obok; przy, obok, u

presso a
blisko

presso de
u, przy

pressura
rzecz. ciśnienie

prestabilir*
czas. to preestablish

prestar
czas. pożyczać; udzielać
prestar su atention a - zwrócić uwagę na

prestatario
rzecz. pożyczkodawca

prestate
przym. pożyczony, zapożyczony; udzielony

prestation
rzecz. świadczenie

preste
przym. szybki; gotowy
(a) gotowy do

prestessa
rzecz. gotowość

prestidigitar
czas. kuglować, uprawiać prestidigitatorstwo

prestigiar
czas. oszukiwać sztuczkami, mamić, łudzić

prestigio
rzecz. prestiż; iluzja, trik, złudzenie

prestigiose
przym. prestiżowy, imponujący, robiący wrażenie; złudny, iluzoryczny

presto
przysł. szybko
rzecz. pożyczka

presto postea
zaraz potem

prestre
rzecz. duchowny, kapłan, ksiądz

presumer
czas. przypuszczać

presumibile
przym. przypuszczalny

presumibilemente
przysł. przypuszczalnie

presumite
przym. przypuszczalny;

presumption
rzecz. przypuszczenie, domniemanie, presumpcja; zarozumiałość, pewność siebie

presumptive
przym. przypuszczalny, domniemany

presumptuose
przym. zarozumiały, pewny siebie

presupponer
czas. zakładać, przypuszczać

presupposition
rzecz. założenie

pretender
czas. utrzymywać, udawać; pretendować

pretense
przym. rzekomy, domniemany, przypuszczalny

pretension
rzecz. roszczenie, pretensja

pretention
rzecz. roszczenie, pretensja

pretentiose
przym. mający aspiracje, zgłaszający pretensje; pretensjonalny, zarozumiały, pewny siebie, próżny

preter
wzdłuż, obok, mimo

preterea
dalej, poniżej; odtąd, na przyszłość, w przyszłości; poza tym, prócz tego

preterir
czas. mijać; pomijać

preterite
przym. przeszły, ubiegły, były, dawny; [Gram.] przeszły

pretermission
rzecz. pominięcie, zaniedbanie, zaniechanie

pretermitter
czas. pomijać, zaniedbywać, zaniechać

pretextar
czas. wymawiać się, zasłaniać się pretekstem

pretexto
rzecz. pretekst, wymówka, pozór

prevalente
przym. dominujący, przeważający

prevaler
czas. przeważać, mieć przewagę, być górą

prevaricar
czas. to kręcić, kłamać, mówić wymijająco, mówić dwuznacznikami

prevaricator
rzecz. krętacz, kłamca, łgarz, blagier

prevenir
czas. zapobiegać, uniemożliwiać; ostrzegać, przestrzegać

prevenite
przym. ostrzeżony, przestrzeżony

prevention
rzecz. prewencja, zapobieganie

preventive
przym. prewencyjny, zapobiegawczy, zaradczy, profilaktyczny

previdente
przym. przewidujący

previder
czas. przewidywać

previdite
przym. przewidziany

previe
przym. poprzedni, uprzedni

previemente
przysł. poprzednio, uprzednio

previsibile
przym. dający się przewidzieć, do przewidzenia

prevision
rzecz. przewidywanie

previste
przym. przewidziany

pridem
dawno temu

prima
pierwsza

primar
czas. być pierwszym, wieść prymat

primari
przym. pierwotny, pierwszy, najważniejszy, prymarny
etate primari - epoka; schola primari - szkoła podstawowa; colores primari - kolory podstawowe; education/inseniamento/instruction primari - edukacja/nauczanie podstawowe; de primari importantia - o podstawowym znaczeniu; instincto primari - pierwotny instynkt; sector primari - sektor podstawowy;
Synonimy: basic, cardinal, essential, fundamental, importante, primordial, principal, substantial, vital


primarimente
przysł. w pierwszym rzędzie; początkowo; głównie

primate
rzecz. prymas; zwierzę naczelne

primatial
przym. prymasowski

primavera
rzecz. wiosna

primaveral
przym. wiosenny

prime
przym. pierwszy
prime ministro - premier

primemente
przysł. po pierwsze, najpierw

primitive
przym. prymitywny; pierwotny

primo
primo, po pierwsze, najpierw

primogenite
przym. pierworodny

primordial
przym. początkowy, podstawowy, pierwotny, zasadniczy, prymordialny
condition primordial - warunek podstawowy;
Synonimy: basic, cardinal, essential, fundamental, importante, primari, principal, substantial, vital


primordio
rzecz. początek, pochodzenie

primula
rzecz. pierwiosnek

primulacee
przym. pierwiosnkowe

prince
rzecz. książę

princessa
rzecz. księżna

principal
przym. główny, naczelny; pryncypialny
rzecz. pryncypał
Synonimy: basic, cardinal, essential, fundamental, importante, primari, primordial, substantial, vital


principalmente
przysł. głównie

principato
rzecz. księstwo

principe
rzecz. pierwszy, pryncypał

principesc
przym. książęcy

principio
rzecz. (1). początek
in le principio - na początku; del principio - od początku; iste libro captiva/fascina del principio usque al fin - ta książka chwyta/fascynuje od początku do końca; non haber le minor possibilitate desde le principio - nie mieć od początku najmniejszej możliwości;
(2). zasada, prawo
principio fundamental/central/basal - fundamentalna/centralna/bazowa zasada; principio directive/directori - wiodąca zasada; principio de derecto - zasada prawa; principio de causalitate - zasada przyczynowości; principio de finalitate - zasada celowości; principio de reciprocitate - zasada wzajemności; principio de prioritate - zasada pierwszeństwa; principio vital/de vita - życiowa zasada; in principio - w zasadzie; contrari a mi principios - sprzeczny z moimi zasadami; principios del ben e del mal - zasady dobra i zła; principio de un machina - zasada (działania) maszyny; opponer se a un cosa per principio - sprzeciwiać się czemuś z zasady; declaration de principio - deklaracja zasad; principio de Archimedes - zasada/prawo Archimedesa; haber principios - mieć zasady; question de principios - kwestia zasad; firme in su principios - niewzruszony w swych zasadach; firmitate in su principios - niewzruszoność zasad; sin principios - bez zasad; homine de principios - człowiek z zasadami; ager conformemente a/in accordo con su principios - postępować zgodnie ze swymi zasadami; dissonantia inter le principios e le conducta - rozdźwięk między zasadami i postępowaniem; violar le principio de - naruszać zasadę (czegoś)

prior
przym. wcześniejszy, uprzedni, pierwszy; ważniejszy

prioral*
przym. prioral

prioritari
przym. priorytetowy

prioritate
rzecz. pierwszeństwo, priorytet

prisa
rzecz. wzięcie, zdobycie

prision
rzecz. więzienie

prisionero
rzecz. więzień

prisma
rzecz. pryzmat; graniatosłup (mat.)

prismatic
przym. graniasty; pryzmatyczny

privar
czas. pozbawiać

private
przym. prywatny; pozbawiony

privative
przym. prywatywny, oznaczający brak

privilegiar
czas. uprzywilejowywać, udzielać przywileju

privilegiate
przym. uprzywilejowany

privilegio
rzecz. przywilej
gauder de un privilegio - cieszyć sie przywilejem

pro
dla; aby

pro cento
rzecz. procent, odsetek

pro comparation
dla porównania

pro dicer le veritate
prawdę mówiąc

pro e contra
przeciw: za i przeciw

pro exemplo
dla przykładu

pro ille occasion
z tej okazji

pro iste occasion
z tej okazji

pro iste ration
z tego powodu

pro iste scopo
w tym celu

pro isto
dlatego, z tej racji, z tej przyczyny

pro le major parte
po większej części

pro le prime vice
po raz pierwszy

pro le publico
dla publiczności

pro longe
na długo

pro mille
promil

pro multe rationes
z wielu powodów

pro non dicer plus
żeby już nie mówić nic więcej

pro parlar francamente
żeby być szczerym

pro retornar a
żeby wrócić do (tematu)

pro si dicer
żeby tak rzec

pro simile causas
z podobnych przyczyn

pro su etate
jak na swój wiek

pro su proprie conto
na swe własne konto

pro timor
ze strachu

pro tote le vita
na całe życie

proba
rzecz. próbka; próba; dowód

proba general
rzecz. próba generalna

probabile
przym. prawdopodobny

probabilemente
przysł. prawdopodobnie

probabilistic
przym. probabilistyczny

probabilistica
rzecz. probabilistyka

probabilitate
rzecz. prawdopodobieństwo

probante
przym. rozstrzygający, decydujący, ostateczny, konkluzywny; dowodowy, dowodzący, świadczący, mający moc dowodową

probar
czas. dowodzić
Io ha probate que ille non es honeste - Udowodniłem, że on nie jest uczciwy
próbować
Petro probava leger iste difficile libro de mathematica - Piotr próbował czytać tę trudną książkę z matematyki
3. próbować, robić próbę (teatr)
Nostre gruppo proba cata die un nove spectaculo - Nasza grupa próbuje każdego dnia nowy spektakl

probative
przym. dowodowy, mający moc dowodową, stanowiący dowód

probe
przym. sprawiedliwy, uczciwy, prawy, zacny, przyzwoity

probitate
rzecz. prawość

problema
rzecz. problem

problematic
przym. problematyczny

proceder
czas. kontynuować, posuwać się, postępować; procedować; pochodzić

procedimento
rzecz. procedura

processamento
rzecz. przetwarzanie

processamento de datos
rzecz. przetwarzanie danych

processamento de parolas
rzecz. przetwarzanie tekstów

processar
czas. przetwarzać; procesować

processator
rzecz. procesor

processional
przym. procesyjny

processo
rzecz. proces, procedura; przetwarzanie
processo de crescentia/de crescimento - proces wzrastania; processo de production - proces produkcji; processo de assimilation - proces asymilacji; processo de maturation - proces dojrzewania; processo de fermentation - proces fermentacji; processo de consolidation - proces konsolidacji; processo de pace - proces pokojowy; processo digestive - proces trawienny; processo de disintegration - proces dezintegracji; processo de combustion - proces spalania; processo de erosion - proces erozji; processo vital - proces życiowy; processo economic - proces ekonomiczny; processo creator/creative/de creation - proces twórczy; processo pathologic/morbose - proces patologiczny/chorobowy; processo civil - proces cywilny; processo penal/criminal - proces karny; simulacro de processo - symulacja procesu;

processor
rzecz. procesor
processor de textos - procesor tekstów, edytor tekstów; processor central - centralny procesor

proclamar
czas. obwieszczać, proklamować, ogłaszać

proclamate
przym. proklamowany, ogłoszony

proclamation
rzecz. proklamacja, obwieszczenie, ogłoszenie, odezwa
proclamation del republica - proklamowanie republiki

procrastinar
czas. odwlekać, odkładać, przekładać, odraczać
procrastinar un pagamento - odraczać płatność; procrastinar le electiones - przekładać wybory

procrear
czas. płodzić, rodzić, wydawać na świat

procreation
rzecz. płodzenie, rodzenie, prokreacja

procul
przysł. daleko, hen, w oddali; z oddali, z dużej odległości

procurar
czas. zdobywać, dostawać, otrzymywać, uzyskiwać, sprokurować

procuratori
przym. pełnomocny

prode
przym. dzielny, odważny, mężny

prodessa
rzecz. dzielność, waleczność, bohaterstwo

prodigar
czas. być rozrzutnym, nie szczędzić, obsypywać, być marnotrawnym

prodige
przym. hojny, rozrzutny, marnotrawny

prodigio
rzecz. cud, zjawisko, dziwo

prodigiose
przym. cudowny, zdumiewający, nadzwyczajny

producer
czas. produkować, wytwarzać

producibile
przym. dający się wyprodukować

production
rzecz. produkcja

productive
przym. produktywny, wydajny

producto
rzecz. produkt; iloczyn [Mat.]

productor
rzecz. producent, wytwórca

profan
przym. świecki; wieczny, trwały, odwieczny, prastary; bluźnierczy, lekceważący

profanar
czas. bezcześcić, profanować

profecticie*
przym. [Rom Law] profectitious

professar
czas. oświadczać, deklarować, dawać wyraz; składać śluby; uczyć, nauczać; uprawiać zawód, wykonywać profesję

professe
przym. ze ślubami zakonnymi

profession
rzecz. zawód, profesja
exercer un profession - wykonywać zawód

professional
przym. profesjonalny; zawodowy

professor
rzecz. profesor

professoral
przym. profesorski

professorato
rzecz. profesura

proficiente
przym. robiący postępy, posuwający się do przodu, idący w górę

profilar
czas. rysować, portretować; profilować

profilo
rzecz. profil, linia

profitabile
przym. zyskowny

profitabilissime
przym. bardzo zyskowny

profitabilitate
rzecz. zyskowność

profitar
czas. korzystać, profitować

profito
rzecz. korzyść; zysk; zaleta

profundar
czas. pogłębiać; zagłębiać się

profunde
przym. głęboki, dogłębny

profundemente
przysł. głęboko, dogłębnie

profunder
czas. nie szczędzić; trwonić, marnotrawić

profunditate
rzecz. głębokość; głębia

profundor
rzecz. głębokość

profuse
przym. hojny, rozrzutny, obfity

profusion
rzecz. obfitość, nadmiar, hojność, rozrzutność

progenitive
przym. rozrodczy

progenitor
rzecz. przodek

prognosis
rzecz. prognoza

prognostic
przym. prognostyczny

prognosticar
czas. prognozować, przepowiadać, zapowiadać, stawiać prognostyk

programma
rzecz. program

programma de television
rzecz. program telewizyjny

programmabile
przym. programowalny

programmabilitate
przym. programowalność

programmar
czas. programować

programmatic
przym. programowy

programmation
rzecz. programowanie

programmator
rzecz. programista

programmatura
rzecz. oprogramowanie

progreder
czas. postępować, robić postęp, posuwać się

progressar
czas. robić postępy, czynić postępy; posuwać się, iść do przodu

progression
rzecz. postęp, progresja

progressive
przym. postępujący, progresywny; postępowy

progressivemente
przysł. postępująco, progresywnie

progresso
rzecz. postęp

prohibiente
przym. zabraniający, zakazujący

prohibir
czas. zabraniać, zakazywać

prohibite
przym. zabroniony, zakazany

prohibition
rzecz. zakaz; prohibicja

prohibitive
przym. zakazujący, prohibicyjny, zabraniający, ochronny

prohibitori
przym. zakazujący, prohibicyjny, zabraniający, ochronny

projectar
czas. projektować; rzucać (geom.)

projection
rzecz. rzut, projekcja

projective
przym. rzutowy

projecto
rzecz. projekt

projector
rzecz. rzutnik, projektor

projicer
czas. (se) wystawać, sterczeć

prolaber
czas. [Med.] wypadać, obsuwać się

prolapso
rzecz. [Med.] wypadnięcie

prole
rzecz. proletariusz, członek klasy pracującej, biedak, wyrzucony poza nawias społeczeństwa

prolegomeno
rzecz. prolegomena, wiadomości wstępne

proleptic*
przym. proleptic

proletari
przym. proletariacki

proletario
rzecz. proletariusz

proliferar
czas. rozmnażać się, mnożyć się przez podział

proliferation
rzecz. rozprzestrzenienie, proliferacja

prolifere
przym. rozmnażający się

prolific
przym. płodny

prolificar
czas. rozmnażać się

prolixe
przym. rozwlekły (mowa)

prologar
czas. zaopatrywać w prolog

prologo
rzecz. prolog, wstęp, wprowadzenie

prolongabile
przym. przedłużalny

prolongar
czas. przedłużać; prolongować

prolongate
przym. przedłużony, prolongowany

prolongation
rzecz. przedłużenie, prolongacja

promenada
rzecz. spacer, przechadzka; promenada

promenar
czas. spacerować

prominente
przym. prominentny, wybitny; wystający

promiscue
przym. zmieszany, pomieszany

promissa
rzecz. obietnica

promissori
przym. obiecujący; zawierający obietnicę, promisoryjny

promittente
przym. obiecujący

promitter
czas. obiecywać, przyrzekać

promittite
przym. obiecany

promotion
rzecz. promocja

promotori
przym. promocyjny

promover
czas. promować, popierać

prompte
przym. rychły, szybki, natychmiastowy, bezzwłoczny

promptemente
przysł. natychmiast, szybko, bezzwłocznie

promulgar
czas. ogłaszać, proklamować

promulgate
przym. ogłoszony

pron
przym. leżący, powalony; skłonny, nastawiony, usposobiony

pronar
czas. [Med] leżeć płasko; odwracać do wewnątrz

pronominal
przym. [Gram] zaimkowy

pronomine
rzecz. zaimek

pronomine relative
rzecz. zaimek względny

pronunciabile
przym. dający się wypowiedzieć

pronunciar
czas. wymawiać; wygłaszać
(se) wypowiadać się
pronunciar un discurso - wygłaszać mowę

pronunciate
przym. podkreślany, głoszony

propaganda
rzecz. propaganda

propagandisar
czas. propagować, uprawiać propagandę

propagandista
rzecz. propagandysta

propagandistic
przym. propagandowy

propagar
czas. propagować, rozpowszechniać, rozsiewać; rozprzestrzeniać

propagative*
przym. propagative

proparoxytone
przym. [Phonet] proparoksytoniczny, z akcentem na sylabie trzeciej od końca

prope
obok, blisko, pod ręką; przy, obok, blisko

propedeutica
rzecz. propedeutyka

propeller
czas. napędzać, popychać, wprawiać w ruch

propender
czas. mieć skłonność, być podatnym, mieć inklinację

propense
przym. skłonny, podatny

propheta
rzecz. prorok, jasnowidz, profeta, wróżbiarz
propheta false - fałszywy prorok; nemo es propheta in su patria - nikt nie jest prorokiem we własnym kraju; propheta del infortuna - zwiastun nieszczęścia

prophetia
rzecz. przepowiednia

prophetic
przym. proroczy, profetyczny

prophetisar
czas. prorokować, przepowiadać, wróżyć

prophylactic
przym. profilaktyczny

propinque
przym. sąsiedni, bliski

propitiar
czas. przebłagiwać, zjednywać, ułagodzić

propitiatori
przym. sprzyjający

propitie
przym. pomyślny, łaskawy, przychylny, życzliwy

proponer
czas. proponować

proponite
przym. proponowany

proponitor
rzecz. proponujący

proportion
rzecz. proporcja

proportional
przym. proporcjonalny

proportionalitate
rzecz. proporcjonalność

proportionar
czas. dostosowywać, dopasowywać

proportionate
przym. dostosowany, dopasowany, w odpowiedniej proporcji

proposition
rzecz. propozycja, wniosek

proposito
rzecz. cel, przeznaczenie

proprie
przym. własny; właściwy, należyty, odpowiedni

proprietari
przym. własnościowy, zastrzeżony

proprietaria
rzecz. właścicielka

proprietario
rzecz. właściciel

proprietate
rzecz. własność; cecha

propter
obok, blisko, pod ręką; przy, obok, blisko; z powodu

propugnar
czas. walczyć o coś, bronić czegoś

propugnator
szermierz, obrońca, bojownik

propulsion
rzecz. napęd, napędzanie

propulsive
przym. napędowy, napędzający

proque
spójn. dlaczego; ponieważ, gdyż

proque non
czemu nie, dlaczego nie

prorogar
czas. przedłużać, odraczać

prorogation
rzecz. prorogacja, odroczenie, przedłużenie terminu

prosa
rzecz. proza

prosaic
przym. prozaiczny

prosar
czas. pisać prozę

prosator
rzecz. prozaik

proscriber
czas. wyjmować spod prawa, proskrybować, wydalać

prosecution
rzecz. oskarżenie (w sądzie), ściganie; pogoń, pościg; zawód, zajęcie

prosecutor
rzecz. oskarżyciel

prosemita
rzecz. prosemita

prosemitic
przym. prosemicki

prosemitismo
rzecz. prosemityzm

prosequer
czas. kontynuować, iść w ślad, pójść śladami

prosodic
przym. prozodyjny

prospecto
rzecz. prospekt, ulotka; widok, perspektywa

prosperar
czas. prosperować

prospere
przym. pomyślny, prosperujący, kwitnący

prosperitate
rzecz. prosperity, dobra koniunktura; pomyślność, dostatek

prospicer
czas. oczekiwać, patrzeć w przód

prosternar
czas. powalać; wyczerpywać

prosterner
czas. powalać; wyczerpywać

prostituer
czas. prostytuować

prostrar
czas. powalać; wyczerpywać

prostrate
przym. powalony; przybity, wyczerpany

protagonista
rzecz. protagonista, główny charakter

protecte
przym. chroniony

protection
rzecz. ochrona, protekcja

protectionista
przym. ochronny, protekcjonistyczny

protective
przym. ochronny

protector
rzecz. protektor, obrońca

protectorato
rzecz. protektorat

proteger
czas. ochraniać
(contra) chronić (przed)

protegite
przym. chroniony

proteic
przym. proteinowy, białkowy

proteiforme
przym. zmienny

proteina
rzecz. białko, proteina

proteolytic
przym. rozkładający białka

protestante
przym. protestancki
rzecz. protestant; protestujący

protestar
czas. protestować, sprzeciwiać się; zapewniać, potwierdzać, zaręczać

protestation
rzecz. protest, manifestacja

protesto
rzecz. protest

protocollar
czas. protokołować
przym. protokolarny

protocollo
rzecz. protokół

protocolo
rzecz. protokół

protohuman
przym. przedludzki

proton
rzecz. proton

protoplasma
rzecz. protoplazma

protoplasmatic
przym. protoplazmatyczny

protoplasmic
przym. protoplazmatyczny

prototypic
przym. prototypowy, prototypiczny

prototypo
rzecz. prototyp

protuberar
czas. puchnąć, rozszerzać się, nadymać

prova
rzecz. próba; próbka; dowód

provabile
przym. do udowodnienia, dający się udowodnić

provar
czas. wykazywać, udowadniać; okazać się

provate
przym. wykazane, udowodnione

provencial
przym. prowansalski
rzecz. język prowansalski

provenientia
rzecz. proweniencja, pochodzenie, wywodzenie się

provenir
czas. pochodzić, wywodzić się

proverbial
przym. przysłowiowy

proverbio
rzecz. przysłowie

proverbio latin dice
łacińskie przysłowie mówi

providente
przym. przezorny, oszczędny

providential
przym. opatrznościowy

provider
czas. dostarczać, zapewniać, zaopatrywać; przewidywać

providite que
pod warunkiem, że

provincia
rzecz. prowincja

provincial
przym. prowincjonalny

provincional
przym. prowincjonalny

provise
przym. oczekiwany, przewidywany

provision
rzecz. dostarczenie, zaopatrzenie; zapas, zasób; warunek, klauzula

provisional
przym. tymczasowy, prowizoryczny

provisionalmente
przysł. tymczasowo, prowizorycznie

provisionar
czas. zaopatrywać

provisiones
rzecz. zakupy

provisori
przym. prowizoryczny, tymczasowy

proviste que
założywszy, że

provocar
czas. prowokować; zachęcać, wywoływać; powodować

provocation
rzecz. prowokacja, wyzwanie

provocative
przym. prowokujący, prowokacyjny, wywołujący, drażniący

proxime
przym. bliski, bliźni; najbliższy

proximitate
rzecz. bliskość; sąsiedztwo, otoczenie

prude
przym. pruderyjny
rzecz. świętoszka

prudente
przym. rozsądny, rozważny, roztropny

prudentia
rzecz. ostrożność, roztropność, rozwaga

prudential
przym. rozsądny, rozważny, roztropny

pruderie
rzecz. pruderia

pruina
rzecz. szron

pruinar
czas. oszronić

pruinose
przym. [Bot] omszony, omszały; oszroniony

prunifere*
przym. pruniferous; drupiferous

pruniforme*
przym. pruniform

prurigine
rzecz. świerzbiączka

pruriginose
przym. swędzący

prurir
czas. świerzbić, swędzić

prurito
rzecz. swędzenie

prussian
przym. pruski, prusackie

prussianisar*
czas. to Prussianize

prussic
przym. cyjanowodorowy, pruski

prusso
Prus

psalmic
przym. psalmowy

psalmo
rzecz. psalm

psalmodiar*
czas. to psalmodize

psalmodic*
przym. psalmodic, psalmic

pseudoclassic
przym. pseudoklasyczny

pseudocodice
rzecz. pseudokod

pseudonyme
przym. pseudonimowy, pseudonimiczny

pseudonymo
rzecz. pseudonim

pseudoscalar
przym. pseudoskalarny

pseudounitari
przym. psudeunitarny

psittaco
rzecz. papuga

psittacosis
rzecz. choroba papuzia

psychiatria
psychiatria

psychiatric
przym. psychiatryczny

psychiatro
psychiatra

psychic
przym. psychiczny

psychoanalysar
czas. poddawać psychoanalizie

psychoanalyse
psychoanaliza

psychoanalytic
przym. psychoanalityczny

psychologic
przym. psychologiczny

psychologicamente
przysł. psychologicznie

psychologo
rzecz. psycholog

psychopathia
psychopatia

psychopathic
przym. psychopatyczny

psychopathologo
psychopatolog

psychophysic
przym. psychofizyczny

ptolemaic
przym. ptolemejski

pubere
przym. dojrzały płciowo

pubertate
rzecz. dojrzałość płciowa

public
przym. publiczny

publicabile
przym. publikowalny

publicano
rzecz. celnik (znaczenie: bibllijne)

publicar
czas. publikować, ogłaszać

publication
rzecz. publikacja

publicitari
przym. reklamowy

publicitate
rzecz. reklama

publico
rzecz. publiczność

pudel
rzecz. pudel

pudente
przym. skromny, nieśmiały

pudibunde
przym. skromny, nieśmiały

pudic
przym. skromny, przyzwoity, stosowny

puera
rzecz. dziewczyna

pueril
przym. dziecięcy; dziecinny, niedojrzały

puero
rzecz. chłopiec

puerpera
rzecz. kobieta podczas porodu, kobieta w połogu

puerperal
przym. połogowy, porodowy
febre puerperal - gorączka połogowa

pugile
bokser, pięściarz

pugilismo
rzecz. pięściarstwo, boks

pugilistic
przym. pięściarski, bokserski

pugnace
przym. wojowniczy, awanturniczy, skłonny do bójki

pugnacitate
rzecz. wojowniczość, awanturniczość, skłonność do bójki

pugnal
rzecz. sztylet, kordzik

pugnalar
czas. kłuć, przebijać, godzić, pchnąć nożem

pugnar
czas. walczyć, bić się

pugno
rzecz. pięść

pulice
rzecz. pchła

pulicose
przym. zapchlony

pullo
rzecz. młode zwierzę, młodzież zwierzęca

pullular
czas. kiełkować, pączkować; mnożyć się, roić się

pullulation
rzecz. kiełkowanie, pączkowanie, rozmnażanie się

pulmon
rzecz. płuco

pulmonar
przym. płucny

pulmonate
przym. [Zool] mający płuca

pulmonifere
przym. mający płuca

pulpa
rzecz. pulpa, papka, miazga, miąższ

pulpose
przym. miąższowy, mięsisty, papkowaty

pulsar
czas. pchnąć, popchnąć; pulsować

pulsatile
przym. pulsujący

pulsative
przym. tętniący, pulsujący, bijący

pulso
rzecz. puls; uderzanie

pulverar
czas. proszkować; pudrować, posypywać proszkiem

pulvere
rzecz. proch, pył

pulverisabile
przym. do sproszkowania, do rozpylenia

pulverisar
czas. proszkować, ścierać na proszek;, rozbijać w pył rozpylać

pulverose
przym. zakurzony, pokryty kurzem, przyprószony

pulverulente
przym. zapylony, zaprószony, pokryty kurzem

pumpa
rzecz. pompa

pumpage
rzecz. pompowanie

pumpar
czas. pompować

pumpero
rzecz. strażak

puncta
rzecz. wierzchołek (figury)

punctar
czas. wskazywać; punktować

punctate
przym. punktowany

punctilio
rzecz. konwenans, formalność

punctiliose
przym. dbały o konwenanse, drobiazgowy

puncto
rzecz. (1). kropka
in anglese on usa un puncto decimal in loco de un comma - w języku angielskim używa się kropki dziesiętnej w miejsce przecinka; poner le punctos super le i(s) - stawiać kropkę nad "i"; puncto final - kropka (interpunkcja); puncto e virgula/comma - kropka i przecinek (interpunkcja); duo punctos - dwukropek (interpunkcja); puncto de interrogation - znak zapytania (interpunkcja); poner/mitter (un) puncto final a un cosa - postawić za czymś kropkę; mitter a puncto - ukończyć, zakończyć; puncto de exclamation - wykrzyknik (interpunkcja);
(2). punkt
puncto per puncto - punkt po punkcie; puncto de honor - punkt honoru; puncto critic - punkt krytyczny; puncto debile - słaby punkt; puncto de discussion - dyskusyjny punkt; puncto contentiose - punkt sporny; puncto litigiose - punkt sporny; puncto discutite - dyskutowany punkt; puncto de disaccordo - punkt niezgody; puncto de controversia - punkt sporny; puncto de dissension - punkt niezgody; puncto de detalio - szczegółowy punkt; puncto luminose/de lumine/de luce - punkt świetlny; puncto de appoio - punkt oparcia, punkt podparcia; puncto de suspension - punkt zawieszenia; puncto de ruptura - punkt przełamania; puncto morte - martwy punkt; puncto de orientation - punkt orientacyjny; puncto de partita - punkt wyjścia; puncto de partir - punkt wyjścia; puncto de contacto - punkt zetknięcia; puncto de vista - punkt widzenia; del puncto de vista - z punktu widzenia; ab un puncto de vista - z pewnego punktu widzenia; le puncto le plus basse - najniższy punkt; puncto de referentia/referimento - punkt odniesienia; puncto cardinal - punkt kardynalny; [Mat.] puncto tangential/de tangentia - punkt styczności; [Mat.] puncto de intersection - punkt przecięcia; puncto material - punkt materialny; puncto de ebullition - punkt wrzenia, punkt parowania; puncto de congelation - punkt zamarzania; puncto de solidification - punkt zestalenia; puncto de saturation - punkt nasycenia; esser super le puncto de - mieć właśnie (coś zrobić); ganiar al/per punctos - zdobyć punkty; in le horas de puncto - w godzinach szczytu
(3). ścieg
puncto cruciate/de cruce/a cruce - ścieg krzyżykowy; puncto de crochet - ścieg szydełkowy; puncto de catenetta - ścieg łańcuchowy; puncto decorative - ścieg ozdobny; puncto de zigzag - ścieg zygzakowy

punctual
przym. punktualny; pedantyczny, dokładny; punktowy

punctualmente
przysł. punktowo

punctuar
czas. stawiać znaki przestankowe

punctuation
rzecz. interpunkcja, stawianie znaków przestankowych

punctura
rzecz. przebicie, nakłucie, przekłucie, punkcja

puncturar
czas. przekłuwać, przebijać, dziurawić

punctute
przym. spiczasty

pungente
przym. ostry, kłujący

punger
czas. kłuć

punibile
przym. karalny, podlegający karze

punic
przym. punicki
guerras punic - wojny punickie

punir
czas. karać
punir un infante - ukarać dziecko; punir severmente - surowo ukarać; punir un infraction - ukarać złamanie prawa, naruszenie prawa
punir per morte - karać śmiercią

punite
przym. ukarany

punition
rzecz. kara

punitive
przym. karny

pupa
rzecz. dziewczynka

pupilla
rzecz. uczennica, wychowanka, pupilka; źrenica

pupillari
przym. źreniczny; uczniowski

pupillo
rzecz. uczeń, wychowanek, pupil

pupipare
przym. [Zool] poczwarkorodny

pupo
rzecz. chłopczyk

puppa
rzecz. lalka

pur
przym. czysty
pur sanguine - czystej krwi

pur sanguine
czystej krwi

pure
rzecz. ropa

puressa
rzecz. czystość; rasowość

purgar
czas. oczyszczać

purgative
przym. przeczyszczający

purgatori
przym. oczyszczający; czyśćcowy

purgatorio
rzecz. czyściec

purificar
czas. czyścić, oczyszczać

purification
rzecz. oczyszczenie, puryfikacja

purificator
rzecz. oczyszczacz; puryfikaterz

purismo
rzecz. puryzm

purista
rzecz. purysta

puritan
przym. purytański

puritanismo
rzecz. purytanizm

puritate
rzecz. czystość

purmente
przysł. czysto

purpura
purpura

purpurar
czas. zabarwiać na purpurowo; ubierać w purpurę

purpuree
przym. purpurowy, szkarłatny

purpurin
przym. purplish, purpurate

purulente
przym. ropiejący, ropny

pusillanime
przym. małoduszny, strachliwy

pusille
przym. malutki, drobny, nieznaczny

pustula
rzecz. krosta

pustular
czas. tworzyć krosty

pustulate
przym. krostowaty

pustulose
przym. krostowaty

puszta
rzecz. puszta

putar
czas. przypuszczać, zakładać, sądzić, myśleć, wyobrażać sobie; przycinać, przykrawać, okrawać

putative
przym. domniemany, przypuszczalny

puteo
rzecz. studnia, szyb

puter
czas. śmierdzieć

putrefacer
czas. gnić

putrefaction
rzecz. gnicie

putrefactive
przym. gnilny

putrer
czas. gnić, butwieć, rozkładać się

putrescente
przym. gnijący, rozkładający się, gnilny

putrescentia
rzecz. gnicie

putrescer
czas. gnić

putrescibile
przym. mogący zgnić

putride
przym. zgniły, zepsuty, cuchnący, gnilny

putriditate
rzecz. zgnilizna, rozkład, zepsucie

puzzle
rzecz. puzzle, pucel, układanka

pyloric
przym. odźwiernikowy

pyramidal
przym. piramidalny

pyramidar
czas. wznosić na kształt piramidy

pyramide
rzecz. piramida; ostrosłup

pyrenee
przym. pirenejski

pyric
przym. ognisty, płomienny, gorejący

pyrite
rzecz. piryt

pyritose
przym. pirytowy

pyrolignose*
przym. pyroligneous

pyromane
przym. piromaniakalny

pyromano
piroman

pyrometric
przym. dotyczący ogniomierza

pyrometro
rzecz. piromierz, ogniometr

pyrophore*
przym. [Chem] pyrophorous

pyrophosphoric
przym. [Chem] pirofosforowy

pyrotechnic
przym. pirotechniczny

pythagoric
przym. pitagorejski

pythic
przym. pytyjski

pythie
przym. pytyjski